Przepisy na domowe przetwory z jeżyn na zimę

Przepisy na przetwory z jeżyn na zimę: syrop z jeżyn bez gotowania, kompot z jeżyn bez gotowania, krótko gotowany sok z jeżyn, dżem z jeżyn, dżem – mus z jeżyn, nalewka z jeżyn z cukrem, nalewka z jeżyn bez cukru. Rady jak przygotować zdrowe przetwory z jeżyn do słoików na zimę.

Owoce jeżyny (inaczej ożyny lub ostrężyny) powinno się zbierać w słoneczny i suchy dzień, w miejscach daleko położonych od dróg i terenów przemysłowych. Ze względu na to, że są bardzo delikatne, trzeba je przygotować zaraz po zebraniu lub przechować w płytkim odkrytym pojemniku w lodówce, lecz nie dłużej niż przez 1-2 dni. Do przetworów przygotowywanych na zimno powinno się wybierać dojrzałe, lecz nie przejrzałe, jędrne i zdrowe owoce. Przed przygotowaniem przetworów bez gotowania nie powinno się myć jeżyn, aby nie tracić cennego soku, dlatego trzeba wybrać suche i niezanieczyszczone owoce. Do przygotowania domowych przetworów z powodzeniem można wykorzystać ogrodowe odmiany jeżyny bezkolcowej.

Przetwory z jeżyn miesza się i wkłada drewnianą łyżką do słoików dokładnie wymytych i wygotowanych. Po pasteryzacji czyli utrwaleniu ich w kąpieli wodnej przez wiele miesięcy można je przechować w piwnicy.
Ostudzone słoiki z jeżynami wstawić go rondla o szerokim dnie (na dno można włożyć gazetę złożoną w kilka warstw), wlać chłodną wodę do wysokości 2/3 słoików, przykryć i podgrzewać na małym gazie. Kiedy woda zacznie lekko falować zmniejszyć gaz. Średnie słoiki (0,4 l – 0,5 l) podgrzewać jeszcze przez 15-20 minut, litrowe słoiki i większe przez 25-35 minut.

Przepisy na przetwory z jeżyn na zimę:

– syrop z jeżyn bez gotowania, 
– kompot z jeżyn bez gotowania,
– krótko gotowany sok z jeżyn,
– dżem z jeżyn,
– mus z jeżyn (dżem z jeżyn bez pestek),
– nalewka z jeżyn cukrem,
– nalewka z jeżyn bez cukru.

Syrop z jeżyn na zimę,  bez gotowania

Składniki
jeżyny
cukier
kwasek cytrynowy
Niemyte, lecz czyste, dojrzałe i zdrowe owoce rozgnieść drewnianą pałką. Jeżyny można lekko  podgrzać mieszając na małym ogniu przez 5-10 minut, ale nie gotować. Wycisnąć z nich sok przez kilkakrotnie złożoną sterylną gazę. Sok przelać do słoja lub naczynia z emalii, przykryć i odstawić na 12 godzin, aby resztki miąższu owoców opadły na dno. Sam sok przelać do naczynia, na 1 l soku dodać 75 dag cukru i podgrzewać na małym gazie mieszając. Po rozpuszczeniu się cukru podgrzewać przez 10-15 minut do temperatury 80°C. Pod koniec podgrzewania dodać 10 g kwasku na 1 litr soku. Nie doprowadzać do gotowania, zwłaszcza kiedy jest wsypany kwasek cytrynowy. Syrop z jeżyn przelać do słoików, dokładnie wytrzeć ich brzegi i mocno zakręcić wygotowanymi i suchymi pokrywkami. Postawić do góry dnem i przykryć kocykiem. Tak przygotowane słoiki muszą być przechowywane w z lodówce. Syrop z jeżyn można dodawać do napojów w czasie przeziębień z gorączką.

Kompot z jeżyn na zimę, na zimno

Składniki
jeżyny
cukier
woda
Czyste, jędrne jeżyny wsypać do słoików, uważając, aby ich nie zgnieść. Owoce w litrowym słoiku zasypać 4 łyżkami cukru i zalać ciepłą przegotowaną wodą. Dokładnie wytrzeć brzegi słoika, dobrze zakręcić wygotowaną i suchą pokrywką. Kompot koniecznie utrwalić w kąpieli wodnej (opis wyżej). Kompot z jeżyn przygotowywany na zimno zachowuje nie tylko witaminy, lecz jest zaskakująco aromatyczny i smaczny, lubiany przez dzieci.

Sok z jeżyn na zimę, gotowany przez 3 minuty

Składniki
jeżyny
cukier
woda 
Przebrane i opłukanie owoce jeżyny przełożyć do emaliowanego garnka i zalać wrzącą wodą (lustro wody powinno sięgać nie wyżej niż 1 cm ponad owoce). Garnek przykryć i odstawić na 5 godzin. Owoce lekko przygnieść drewnianą łyżką. Sok przecedzić przez sito wyłożone kilkakrotnie złożoną gazą i podgrzewać go na małym gazie. Na 4 l soku dodać cukier w ilości 0,5 kg i mieszając doprowadzić do wrzenia. Gotować nie dłużej niż przez 3 minuty, cukier powinien całkowicie rozpuścić się. Gorący sok z jeżyn wlać szybko do słoików, wytrzeć ich brzegi i zakręcić wygotowanymi i suchymi pokrywkami. Postawić do góry dnem i przykryć kocykiem. Po ostudzeniu sok z jeżyn wstawić do lodówki lub dodatkowo utrwalić w kąpieli wodnej (opis wyżej). Krótko gotowany sok z jeżyn ma właściwości terapeutyczne w czasie przeziębień i infekcji gardła.

Dżem z jeżyn bez gotowania na przeziębienie z gorączką, grypę

Jeżyny przebrać, zdjąć z szypułek. Zdrowe, dojrzałe i czyste jeżyny w emaliowanym lub szklanym naczyniu zasypać cukrem (w stosunku wagowym 5:1), przykryć i odstawić na 6 godzin w zimnym miejscu. Przełożyć do słoików, wytrzeć ich brzegi i szczelnie zamknąć. Wstawić do rondla z wodą, podgrzewać powoli. Utrwalać w wodzie o temperaturze 100°C przez 30 minut. Dżem z jeżyn ma podobne działanie jak dżem z malin. Poza tym dżem z jeżyn z pestkami doskonale czyści jelita.

Mus z jeżyn na zimę (dżem z jeżyn bez pestek)

Składniki
2,5 kg świeżych jeżyn (waga po oczyszczeniu)
20 dag cukru
cytryna
Przebrane, wypłukane i osuszone na sicie owoce wsypać do emaliowanego garnka lub szerokiego rondla, zasypać cukrem. Lekko wstrząsać garnkiem, aby cukier pokrył jeżyny. Garnek przykryć i wstawić do lodówki na 12-24 godziny. Po tym czasie jeżyny w garnku podgrzewać powoli mieszając i rozgniatając owoce drewnianą pałką. Zdjąć garnek z ognia, zanim owoce zaczną się gotować, przykryć i odstawić na około kwadrans. Przetrzeć drewnianą łyżką przez gęste sito. Garnek z musem z jeżyn postawić na małym gazie, przez sitko wcisnąć sok z cytryny. Doprowadzić do wrzenia mieszając. Przełożyć do słoików, wytrzeć ich brzegi, szczelnie zakręcić suchą pokrywką, słoiczki postawić do góry dnem. Po ostudzeniu mus z jeżyn można dodatkowo utrwalić wstawiając słoiczki do garnka z letnią wodą (opis wyżej).
Rada: Jeśli przygotowujemy mus z jeżyn na szybsze zużycie, można wyskrobać ziarna wanilii z max. ćwierci małego strąka i dodać do jeżyn po przetarciu przez sito (większa ilość wanilii nadaje gorzki posmak). Zagotować.

Nalewka z jeżyn

1,5 kg przebranych, umytych, osuszonych na sicie jeżyn wsypać do dużej szklanej butelki lub słoja. Zasypać 15 dag cukru, wlać 0,5 l dobrej jakości czystej wódki żytniej. Dla smaku można dodać 2 świeże liści mięty. Szczelnie zamknąć, postawić na co najmniej miesiąc w ciemnym miejscu. Co jakiś czas wstrząsnąć. Przecedzić, przelać do butelek i zamknąć. Nalewkę z jeżyn przechowywać w lodówce w temperaturze 3-4°C. Przed jedzeniem wypić nie więcej niż 50 g nalewki z jeżyn. Można ją dodawać również do herbaty.

Nalewka z jeżyn bez cukru na silne przeziębienie (1:10)

Świeże jeżyny przebrać, delikatnie opłukać, osuszyć na sicie. 10 dag jeżyn wsypać do słoika, dobrze rozgnieść drewnianą pałką, zalać litrem czystej wódki żytniej. Słoik szczelnie zamknąć i wstawić do ciemnego, chłodnego miejsca. Wstrząsać od czasu do czasu. Już po 7 dniach można ją zażywać. Nalewki z jeżyn bez cukru nie przecedzać, pić po 50 g (można dodawać do gorącego napoju). Kuracja trwa 2 tygodnie.

Opis przygotowania dietetycznych przetworów z jeżyn bez cukru, bez żelfixu i bez słodzików do słoików na zimę znajduje się w artykule Domowe przetwory z jeżyn bez cukru na zimę.

O wartościach odżywczych i leczniczych jeżyn można przeczytać w artykule Jeżyny. Wartości odżywcze, lecznicze przepisy z jeżyn i przeciwwskazania. 

Rady jak mrozić jeżyny i inne owoce jagodowe, aby zachowały swoje wartości, kolor i kształt można przeczytać w artykule Zamrażanie owoców jagodowych na zimę.

Spis przepisów na zdrowe domowe przetwory z owoców i warzyw, w tym przepisy na przetwory bez cukru, przepisy na przetwory bez octu można znaleźć na stronie Przetwory. 

Informacje o zasadach higieny zawarte są w artykule Jak przygotować w domu zdrowe i smaczne przetwory? Podstawowe zasady.