Właściwości lecznicze kwiatostanów lipy

Kiedy zbierać kwiaty lipy? Jak zbierać kwiatostany lipy? Jak suszyć kwiaty lipy? W jaki sposób przechowywać kwiaty lipy? Jak długo przechowywać kwiaty lipy? Lecznicza herbata z lipy na infekcje wirusowe i kaszel u dzieci, napar do kąpieli, inhalacji… 
Domowe sposoby:
– kwiaty lipy na uderzenia gorąca (menopauza, chora tarczyca);
– kwiaty lipy na oczyszczenie organizmu po wysiłku fizycznym lub chorobie;
– kwiaty lipy na stymulację aktywności mózgu;
– kwiaty lipy na wewnętrzny niepokój i bezsenność;
– kwiaty lipy na wzmocnienie przed przeziębieniem i wirusami, na kaszel, na gorączkę, na ból gardła.
Przeciwwskazanie do stosowania preparatów z kwiatów lipy.

Kiedy zbierać kwiaty lipy?
Lipy zakwitają pod koniec czerwca i w pierwszej połowie lipca, kwitną przez około 2 tygodnie. Zbiór rozpoczyna się kiedy kwitnie większość kwiatów w kwiatostanie. Kwiaty mają kolor kremowo-biały a przylistki są w kolorze żółtozielonym lub jasnozielonym. Dobry surowiec ma intensywny, słodki zapach. Dla rodziny wystarczy zebrać 0,5 kg – 1 kg świeżych kwiatostanów. Do zbioru kwiatów lipy przeznaczonych do suszenia najlepsze jest przedpołudnie w słoneczny i suchy dzień. W czasie upału lepiej zbierać je po południu. Kwiaty zebrane po deszczu w pochmurny dzień, nieobeschłe z rosy podczas suszenia szybko ciemnieją i źle przechowują się.
Jak zbierać kwiaty lipy?
W celach leczniczych zbiera się kwiaty lipy drobnolistnej (Tilia cordata) i lipy wielkolistnej (Tilia platyphyllos). Kwiaty lipy drobnolistnej są bardziej aromatyczne. Nożyczkami odcina się kwiatostan wraz z przylistkiem. Nie wolno łamać gałęzi! Nie zbiera się kwiatów z lip rosnących w mieście, przy uczęszczanych drogach, na terenach przemysłowych, w ich pobliżu, ani w szczerym polu. Nie zbiera się kwiatów uszkodzonych przez owady, ciemnych, porażonych przez grzyby ani zawiązujących owoce. Ponieważ kwiatów nie płucze się przed suszeniem, najlepiej zbierać je tam gdzie nie ma kurzu – na zalesionych brzegach rzek i jezior. 
Świeże kwiaty lipy są bardzo delikatne, nie można ich ubijać w torbie ani długo przechowywać, ponieważ rozgrzewają się i tracą olejki eteryczne. Do zbioru najlepszy jest wiklinowy kosz lub płócienna torba.

Jak suszyć kwiaty lipy?

Po zbiorze jak najszybciej wykłada się je na białym papierze albo płótnie, aby opuściły je owady i sortuje.  Po posortowaniu suszy się całe kwiatostany razem z przylistkiem ale bez gałązki, ułożone cienką warstwą (grubości ok. 3 cm) w temperaturze poniżej 40°C (w wyższej tracą aromat i właściwości lecznicze). Do suszenia kwiatów lipy można użyć suszarki albo uchylonego piekarnika ale lepsze są naturalne warunki. Kwiaty rozkłada się na stole w suchym i przewiewnym pomieszczeniu, na balkonie, w ogrodzie w półcieniu i przykrywa gazą albo moskitierą… Kwiatostany suszone w słońcu tracą swoje właściwości lecznicze! Trzeba je delikatnie mieszać, aby wysuszyły się równomiernie, nie mogą też przesuszyć się i kruszyć. W ciepłe dni wysychają w ciągu 3-5 dni.

W jaki sposób przechowywać kwiaty lipy? Jak długo przechowywać kwiaty lipy?
Masa suchych kwiatów stanowi około 25% masy świeżych kwiatów. Prawidłowo wysuszone kwiatostany lipy mają jasny kolor, przechowuje się je w szczelnych pojemnikach (najlepiej w szklanych słoikach z pokrywką) w ciemnym i suchym miejscu. W pobliżu nie powinno się przechowywać silnie pachnących ziół czy przypraw, ponieważ kwiaty lipy łatwo pochłaniają obce zapachy. Zachowują swoje właściwości lecznicze najwyżej przez 2 lata.

Właściwości lecznicze kwiatów lipy

Substancje wchodzące w ich skład mają działanie lecznicze, m.in.:
– zwiększają siłę i wydajność mięśni, działają wzmacniająco i uodporniająco na organizm;
– działają przeciwbakteryjnie i przeciwwirusowo, napotnie, wykrztuśnie, moczopędnie;
– stosowane zewnętrznie w inhalacjach, płukankach w stanach zapalnych gardła;
– umiarkowanie obniżają ciśnienie krwi;
– oczyszczają krew z substancji tłuszczowych na blaszkach tętniczych, działają ochronnie przed chorobami układu krwionośnego i czynnikami stresującymi mózg (niedotlenienie);
– śluzy stymulują wzrost i rozwój korzystnej mikroflory jelitowej;
– polecane do picia w mieszankach dla cukrzyków, osób otyłych, cierpiących na niedoczynność tarczycy i dolegliwości związane z menopauzą, choroby układu trawiennego i moczowego;
– w postaci płynów i okładów przy zapaleniu sutka, wypryskach, oparzeniach, hemoroidach, bólach stawów i reumatyzmie...

Przeciwwskazania do stosowania kwiatów lipy

Nie zaleca się kuracji preparatami z lipy bez konsultacji z lekarzem:
– kobietom w ciąży i karmiącym;
– pacjentom chorym na serce, ponieważ preparaty z lipy zbyt obciążają mięsień sercowy;
– pacjentom z problemami ze wzrokiem;
– osobom z indywidualną nietolerancją.

Częste spożywanie naparu z lipy przez dziecko, zamiast działania uspokajającego, może wywołać podniecenie, drażliwość i zakłócać sen.

Nie zaleca się kąpieli w naparach i wywarach z lipy w przypadku chorób skóry i alergii.

Trzeba pamiętać o tym, że przeprowadzanie długotrwałej terapii ziołowej na własną rękę może być niebezpieczne dla zdrowia; podczas leczenia należy przestrzegać zaleceń podanych w przepisach leczniczych i przeprowadzać przerwy trwające przynajmniej 10-14 dni. Leczenie dzieci herbatą lipową trzeba uzgodnić z pediatrą.

Kwiaty lipy można łączyć z innymi ziołami i herbatami, co otwiera pole do eksperymentów. Kwiaty lipy zaparzone z czarną i zieloną herbatą nadają herbacie delikatny smak. Kwiaty lipy znajdują się w mieszankach z ziołami podnosząc ich walory terapeutyczne. Kwiaty lipy miesza się z czarnym bzem, maliną, miętą lub oregano, albo z rumiankiem, dziurawcem, podbiałem lub szałwią.
Ilość zaparzanych kwiatów lipy zależy od celu przygotowania napoju. W przypadku naparu leczniczego na 200 mililitrów wody stosuje się łyżkę suszonych kwiatostanów.

Jak zaparzyć herbatę lipową, aby zachować wartości lecznicze?
Do imbryka wsypuje się pełną łyżkę suszonych kwiatów lipy, zalewa się 200 ml wody o temperaturze 90°C. Imbryk można otulić ręcznikiem, aby dłużej utrzymać wysoką temperaturę, pozostawić do zaparzenia na 40 minut. Następnie odcedza się powstały napar, wypija 1/3 szklanki trzy razy dziennie. Ten napar może być również stosowany do płukania gardła przy bólu gardła.
Dobra rada: zdrowy napój zaparza się również w termosie ze szklanym wkładem.

Domowe sposoby na dolegliwości. Przepisy lecznicze preparatami z kwiatów lipy

Zimny wyciąg z kwiatów lipy na uderzenia gorąca, na oczyszczenie organizmu
Dwie garści suszonych kwiatów lipy zalać 1 l zimnej wody, odstawić na 6-8 godzin. Przecedzić, posłodzić miodem lipowym. Wyciąg ma lekko czerwoną barwę, piękny aromat. Pije się go przy uderzeniach gorąca (menopauza, zaburzenia pracy tarczycy), po wysiłku fizycznym.

Herbata z lipy i imbiru, stymulacja aktywności mózgu, wzmocnienie przed przeziębieniem
Do termosu wsypać 15-20 kwiatostanów lipy, zalać 200 ml wrzącej wody, odstawić na 10 minut. Po tym czasie wrzucić pół łyżeczki drobno posiekanego korzenia imbiru i zaparzać kolejne 5 minut. Po przecedzeniu dodać miód lipowy i sok z cytryny. Napój pić nie częściej niż 2-3 razy w tygodniu.

Najczęstszym sposobem użycia kwiatów lipy do celów leczniczych w czasie infekcji wirusowych jest przygotowanie herbaty lipowej. Dla wzmocnienia sił obronnych organizmu lipę zaparza się z malwą, tymiankiem, kwiatostanem dzikiego bzu czarnego, suszonymi malinami, rumiankiem, melisą albo miętą, słodzi miodem lipowym albo wielokwiatowym…

Napar z kwiatów lipy dla dzieci na kaszel przewlekły
Łyżeczkę kwiatów lipy zalać 150 ml wrzątku, zaparzać pod przykryciem przez 7-10 minut, przecedzić. Lekko ciepłą herbatę z lipy posłodzić miodem lipowym. Małe dzieci piją raz wieczorem, a dorośli kilka razy w ciągu dnia.

Napar z kwiatów lipy na kaszel męczący, bolesny, suchy
Łyżeczkę kwiatostanów lipy zalać 200-250 ml przegotowanej chłodnej wody, przykryć i odstawić na 1-2 godziny. Po tym czasie całość doprowadzić tylko do wrzenia. Dodać łyżeczkę  suchych malin, melisy albo rumianku. Zaparzać pod przykryciem przez 30 minut, przecedzić. Ciepły napój wypić w ciągu dnia powoli, małymi łyczkami. Herbata z lipy zawiera śluzy działające kojąco na wysuszone błony śluzowe.

Wywar z kwiatów lipy na kaszel mokry
2 łyżeczki suszonych kwiatów zalać szklanką wrzącej wody, na 45 minut wstawić do łaźni wodnej do zaparzenia. Po przefiltrowaniu należy pić ciepłą herbatę lipową 3 razy dziennie.

Napar z kwiatów lipy jako środek napotny i wykrztuśny
W równych proporcjach mieszać kwiatostany lipy, bzu czarnego, suszone maliny (lub liście malin) i liście szałwii. 2 łyżki przygotowanej mieszanki zalać 1 szklanką wrzącej wody i odstawić pod pokrywką na 1 godzinę. Wypić ciepły napar przed snem. Herbata z lipy, malin, szałwii i bzu czarnego wzmacnia w czasie przeziębienia, zapalenia oskrzeli i górnych dróg oddechowych.

Napar z lipy i malin na obniżenie gorączki w czasie grypy i przeziębienia
Łyżkę kwiatów lipy i łyżkę suszonych malin wsypać do termosu i zalać 450 ml wrzącej wody. Zaparzać przez godzinę, przecedzić. Herbatę z lipy i malin wypić w ciągu dnia podzieloną na 3 dawki. Ciepły napar obniża gorączkę i wzmacnia siły obronne organizmu.

Napar z kwiatów lipy do płukania bolącego gardła
Zalać łyżkę kwiatostanów lipy szklanką wrzącej wody, przykryć. Po 40 minutach przecedzić. Herbata z lipy jest stosowana dla złagodzenia bólu gardła. Dodatkowo dla lepszej dezynfekcji jamy ustnej i gardła do lipy dodaje się pełną łyżkę koszyczków rumianku. Gardło płucze się kilka razy dziennie.

Napar z kwiatów lipy do inhalacji w czasie infekcji wirusowej
Zmieszać po 2 części kwiatów lipy i rumianku, po części liści szałwii i tymianku. 3 łyżki mieszanki zalać w naczyniu 0,5 l gorącej ale nie wrzącej wody, wymieszać. Wdychać w bezpiecznej odległości, aby uniknąć oparzenia. Inhalacja stosowana 3 razy dziennie szybko przynosi ulgę podczas przeziębienia, kataru, lekkiego zapalenia oskrzeli.
Dobra rada: kiedy jest zimno, po inhalacji przynajmniej przez 30 minut nie otwierać okna.

Kwiatostany lipy stosuje się przy wewnętrznym niepokoju i bezsenności.

Napar lipowy na mleku z miodem lipowym ułatwia zasypianie
Łyżeczkę kwiatów lipy zalać szklanką gorącego mleka, zaparzać pod przykryciem przez 20 minut, przecedzić, posłodzić miodem. Wypić przed snem.

Napar z lipy i melisy na stres, na bezsenność
Łyżeczkę mieszanki kwiatostanów lipy i liści melisy zalać 100 ml wrzącej wody. Przed snem wypić ciepły napój, aby pozbyć się wewnętrznego niepokoju.
Uwaga: napar jest dość moczopędny, a pity w dużych ilościach pobudza układ nerwowy.

Kąpiel z kwiatów lipy na uspokojenie, na sen
3 łyżki suszonych kwiatów lipy gotować w 2 l wody przez 10 minut. Przecedzić, gorący wywar z lipy dodać do kąpieli.

Artykuły powiązane:
Zdrowa nalewka lipowa. (przepisy na lecznicze nalewki) 
Kwiaty lipy dla urody. Domowe sposoby na suchą skórę, zwiotczałą, starzejącą się.