Dieta odżywcza

Jak przytyć?

Dieta odżywcza zalecana osobom w czasie rekonwalescencji, po chorobach zakaźnych, niektórych operacjach i chemioterapii, przy niedowadze.
Wyraźna niedowaga może być spowodowana chorobą i każdym przypadkiem wychudzenia powinien zająć się lekarz, który ustali zasady właściwego odżywiania się. Jednak niedowaga powstaje również na skutek nieregularnego spożywania posiłków, niewłaściwego trybu życia, przedłużającego się silnego stresu, ciężkiej pracy fizycznej, szybkiej przemiany materii. Dlatego dieta na przytycie przeznaczona jest również dla osób pragnących zwiększyć swoją wagę ze względów estetycznych i przez lepsze wyżywienie odzyskać lepszą kondycję fizyczną.

Przybieranie na wadze powinno odbywać się stopniowo, pół do jednego kilograma tygodniowo. Zbyt gwałtowne wprowadzona dieta odżywcza możne doprowadzić do zaburzeń pracy organizmu, m.in. wydzielania insuliny.
Dieta powinna być pełnowartościowa, czyli dostarczać wszystkich niezbędnych składników odżywczych oraz lekkostrawna, ze względu na często występujące zaburzenia pracy przewodu pokarmowego. Poza tym trzeba dostarczać dużo witaminy C (nawet 120 mg dziennie), najlepiej w postaci świeżych owoców i warzyw.
Kalorie
W diecie odżywczej zwiększa się ilość dostarczanych kalorii o 500 kcal-700 kcal w stosunku do ich dziennego zapotrzebowania. Tłuszcze stanowią nawet 20% spożywanego w ciągu doby pokarmu, tj. ok. 10 dag. Jednak wartości kalorycznej posiłków nie należy jednorazowo zwiększać o więcej niż o 200 kcal. Docelowa wartość energetyczna wszystkich posiłków podanych w ciągu doby powinna wynosić do 3000 kcal-3300 kcal z uwzględnieniem rodzaju wykonywanej pracy i aktywności fizycznej.

Trzeba rozsądnie zmodyfikować jadłospis. Dania typu fast food są kaloryczne i pomagają szybko przytyć, ale nie jest to zdrowy sposób na niedowagę. Ważne jest, by dieta na przytycie była budowana na bazie zdrowych i pełnowartościowych produktów, które zapewnią przyrost wagi w naturalny sposób.
Produkty o wyższej wartości energetycznej powinny być ostrożnie włączane – na początek lekkostrawne tłuszcze: masło, olej z pestek winogron i słonecznikowy, oliwa, awokado, orzechy, masło orzechowe, bita śmietana, krem maślany w deserach.

Białko
Dieta odżywcza powinna zawierać przeciętnie 15% białka (ok. 12 dag) dostarczonego w produktach pochodzenia zwierzęcego (tłusty nabiał i tłuste produkty mleczne, ryby, mięso wołowe i drobiowe) oraz roślinnego (soja i inne rośliny strączkowe).

Węglowodany
Nadmiar węglowodanów łatwo przekształca się w tkankę tłuszczową, dlatego węglowodany powinny stanowić aż 55% dobowej racji (ok. 48 dag). Lepiej unikać węglowodanów prostych (cukier, słodycze), a dostarczyć węglowodany złożone znajdujące się w kaszach, ryżu, makaronie, ziemniakach, jasnym i pełnoziarnistym pieczywie.

Przyprawy
Potrawy powinny być doprawione delikatnymi przyprawami wspomagającymi trawienie: cynamonem, kminkiem, koperkiem, liściem laurowym, majerankiem, natką pietruszki, pieprzem, słodką papryką, sokiem z cytryny, solą, cukrem, wanilią. Przed posiłkiem warto wypić niedużą porcje soku owocowego lub warzywnego, aby pobudzić apetyt, a po obfitym posiłku wypić melisę, która spowalnia metabolizm i położyć się na pół godziny.
Zaleca się spożywanie napojów niesłodzonych (niegazowanej wody mineralnej, ziołowych herbat) w takich ilościach, by nie zaburzać łaknienia.

Porcje
Spożywanie urozmaiconych posiłków, atrakcyjnych smakowo, składających się z niedużych porcji ulubionych potraw podawanych 5-6 razy dziennie w regularnych odstępach czasu, pomoże utrzymać metabolizm na właściwym poziomie. Niekorzystne jest zmuszanie się do jedzenia, natomiast nadmierne obciążanie układu pokarmowego powoduje dolegliwości trawienne.

Posiłki powinny być serwowane w sposób estetyczny, aby zachęcały do jedzenia samym swym wyglądem: na talerzu powinno być kolorowo dzięki odpowiedniej dekoracji. Dobrym pomysłem jest również podawanie posiłków na dużym talerzu, gdyż zwiększa to prawdopodobieństwo zjedzenia większej ilości pokarmu (na dużym talerzu porcja wydaje się być mniejsza niż w rzeczywistość).

Z jadłospisu trzeba wykluczyć smażone i tłuste posiłki (długo zalegają w żołądku), fast-foody (dostarczają dużo pustych kalorii), napoje gazowane, szczególnie coca-colę (działają drażniąco na błony śluzowe żołądka), kawę (zawarta w niej kofeina hamuje apetyt).

Przepisy na odżywcze posiłki znajdują się w artykułach:
Pożywne ciepłe śniadanie z ryżem, kaszą jaglaną, owsianką, jajkami i twarogiem 
Pożywne śniadanie. Odżywcze i energetyczne napoje 
Szybkie odżywcze i energetyczne zupy 
Odżywcze napoje mleczno-owocowe