Przesadzanie roślin ozdobnych

Kwiaty doniczkowe w domu i kwiaty na balkonie – przesadzanie

Kiedy przesadzać kwiaty doniczkowe w domu i na balkonie? Po czym można poznać, że roślinę trzeba przesadzić? Kiedy przenosi się roślinę do większej doniczki? Kiedy jest najlepszy czas na przesadzanie kwiatów doniczkowych w domu i na balkonie? Przesadzanie roślin a fazy księżyca. Jak często przesadza się kwiaty doniczkowe? Jaka ziemia jest odpowiednia dla kwiatów doniczkowych w domu i na balkonie? Jaka doniczka jest odpowiednia dla roślin ozdobnych w domu i na balkonie? Jak wyjąć roślinę z doniczki i nie uszkodzić korzeni? Jak wykonać właściwy drenaż w pojemnikach dla kwiatów doniczkowych? Przycinanie kwiatów doniczkowych po przesadzeniu. Jak opiekować się rośliną ozdobną po przesadzeniu?
Jeśli rośliny rosną w tej samej ziemi przez kilka lat, mimo że są nawożone, to nie będą się dobrze  rozwijały. W doniczce za ciasnej kwiat nie będzie rósł i będzie stale wysychał, natomiast w doniczce za dużej gleba będzie zbyt wilgotna i roślina może gnić.

Z reguły najlepszy czas na przesadzanie kwiatów doniczkowych to marzec i kwiecień. W tym czasie większość roślin kończy okres spoczynku zimowego, rozpoczyna okres aktywnego wzrostu i lepiej znoszą stres związany z przesadzaniem. Jednak niektóre rośliny przesadza się dopiero późną wiosną, latem lub zimą. 

Czy trzeba przesadzać rośliny ozdobne po zakupie? 
Rośliny ozdobne oferowane przez handel rosną w ubogiej ziemi w jednorazowych pojemnikach. Trzeba je przenieść do doniczek dobrej jakości wypełnionych ziemią bogatą w składniki odżywcze.  

Po czym można poznać, że kwiaty doniczkowe trzeba przesadzić?

Roślinę trzeba przesadzić zawsze gdy:
– po podlaniu cała woda natychmiast spływa na podstawkę; 
– ziemia w doniczce jest przerośnięta korzeniami, korzenie wyglądają jak filc a sama ziemia jest prawie niewidoczna; 
– korzenie wyrastają przez otwory drenażowe lub wychodzą na powierzchnię; 
– korzenie rośliny gniją; 
– roślina słabnie ponieważ w glebie brakuje już składników, tzn. stare okazy nie mają nowych przyrostów, tempo wzrostu spowolniło, liście żółkną i opadają; 
– z biegiem czasu gleba kwiatowa traci składniki odżywcze i strukturę, pojawiają się w niej osady soli; 
– w glebie zadomowiły się szkodniki lub grzyby; 
– roślina urosła do dużych rozmiarów w doniczce za małej i stała się niestabilna; 
– doniczka pękła.

Kiedy przenosi się roślinę ozdobną do większej doniczki?

Przeniesienie rośliny z korzeniami całkowicie okrytymi ziemią do większej donicy, w przeciwieństwie do przesadzenia rośliny z odkrytymi korzeniami, nie powoduje opóźnienia wzrostu. Do większej doniczki przenosi się młode rośliny doniczkowe kiedy korzenie rośliny nie wypełniły jeszcze całej doniczki. Ta metoda przesadzania roślin domowych jest również stosowana w przypadku roślin, które nie tolerują przesadzania (figowiec sprężysty popularnie zwany fikusem, palmy typu chamedora…).

Kiedy przesadzać kwiaty doniczkowe w domu i kwiaty na balkonie?

W przypadku większości kwiatów najlepszą porą roku na przesadzanie jest wiosna – od ostatniej dekady marca do pierwszej dekady maja. Jednak dla każdej rośliny optymalny czas przesadzania jest trochę inny.

1. Kwiaty domowe, które były w ciepłym pomieszczeniu, należy przesadzać później niż te rośliny domowe, które były w chłodnym pomieszczeniu.
2. Rośliny doniczkowe kwitnące wiosną przesadza się dopiero po kwitnieniu. Przesadzanie rośliny w trakcie tworzenia pąków lub kwitnienia, powoduje zrzucenie pąków i kwiatów. 
3. Delikatne rośliny domowe są przesadzane pod koniec wiosny. 
4. Bulwiaste rośliny doniczkowe przesadza się kiedy kończy się okres ich spoczynku.
5. Iglaste rośliny domowe przesadza się latem po kwitnieniu wiosną. Roślin nigdy nie przesadza się w czasie upału! 
6. Azalie i kamelie przesadzane są na początku lata. 
7. Kaktusy przesadza się na początku zimy. To optymalny czas dla nich.

Jesienią i zimą przesadzanie jest zwykle szkodliwe dla większości roślin. R​oślina odpoczywa po intensywnym okresie wegetacji, nie ma wystarczająco dużo sił, aby wytworzyć nowe korzenie. Przesadzanie kwiatów pokojowych zimą jest uzasadnione tylko zdrowiem rośliny: gdy pleśń lub pasożyty pojawią się na glebie rośliny, kiedy liście więdną i żółkną…

Jak przesadzać kwiaty doniczkowe zgodnie z fazami księżyca?

Niektóre osoby pielęgnują rośliny ozdobne zgodnie z fazami księżyca uważając, księżyc wpływa na procesy zachodzące wewnątrz nich. Podczas przesadzania kierują się następującymi zasadami: 
– przesadzanie i przycinanie roślin doniczkowych zaleca się w fazie przybierania księżyca, ponieważ wtedy jest silny przepływ soków od korzeni do wierzchołków; 
– w czasie pełni księżyca układ odpornościowy rośliny ozdobnej jest najsilniejszy, można przesadzać, dzielić i przycinać roślinę; 
– w fazie ubywającego księżyca dopuszczalna jest tylko częściowa wymiana gleby doniczkowej; 
– w nowiu roślinie należy zapewnić spokój. 

Jak często przesadza się kwiaty doniczkowe?

Najmłodsze rośliny (roczne i dwuletnie) należy przesadzać co roku.

Rośliny odmian wolno rosnących w pomieszczeniach przesadza się co 2-3 lata. Starsze rośliny, w wieku min. 6 lat, przesadza się co 3 lata (zależy od tempa wzrostu rośliny i korzeni).

Rośliny drewniejące przesadza się co 4-5 lat. Kaktusy i sukulenty nie lubią przesadzania, nie wyczerpują szybko gleby, dlatego przesadzane są co 6 lat. Palmy przesadzane są nie częściej niż co 10-12 lat.

Częstotliwość przesadzania zależy też od odmiany rośliny. Fiołki przesadza się co roku, azalie – co 3 lata, fikusy – co 5-6 lat. Rośliny ozdobne, które nie tolerują dobrze przesadzania, na przykład figowiec gumowy lub palma chamedorea, sadzi się w dużych donicach i raz na 1-2 lata odświeża tylko wierzchnią warstwę gleby.

Jaka ziemia jest odpowiednia dla kwiatów doniczkowych w domu i na balkonie?

Do uprawy roślin w domu i na balkonie potrzebna jest odpowiednia ziemia. W handlu istnieje duży wybór gleb przeznaczonych do przesadzania kwiatów domowych – ziemia  uniwersalna, ziemia dla palm, ziemia dla paproci, ziemia dla kaktusów, podłoże dla storczyków… Wybór ziemi specjalnie dla danej rośliny daje największe szanse na pełny rozwój i obfite kwitnienie. Ale w przypadku większości niewymagających roślin wystarczy uniwersalna gleba. Powinna być luźna, lekka, oddychająca i przepuszczalna. Im rzadsza lub bardziej kapryśna roślina, tym więcej uwagi i pracy wymaga.

Jaka doniczka jest odpowiednia dla ozdobnych roślin pokojowych i balkonowych?

Gliniana doniczka oddycha całą swoją powierzchnią, odparowuje wodę ze ścian. Na ścianach po podlaniu pojawiają się mokre plamy, a po kilku miesiącach często osadza się biały nalot z soli mineralnych. Nadaje się do roślin, których gleba nie powinna być stale mokra: kaktusy, fikusy, monstera, epipremnum, filodendrony, sansevieria i niektóre storczyki.

Pojemniki plastikowe i z ceramiki są wodoodporne. Woda  odparowuje tylko z góry, gleba w takich doniczkach pozostaje dłużej wilgotna. Łatwiej w nich uprawiać kalateę, paprocie, begonie, rośliny kwitnące.

Z kolei doniczki plastikowe są ekonomiczne i wygodne, łatwiej o nie dbać. Należy również pamiętać, że ich temperatura podłoża jest o 1-2°C wyższa niż w pojemnikach ceramicznych czy glinianych, a woda paruje wolniej, więc nieco rzadziej podlewa się rosnące w nich rośliny.

Ceramiczne pojemniki na kwiaty wyglądają bardziej naturalnie (szczególnie pięknie wyglądają w nich kaktusy i sukulenty), są cięższe od plastikowych, dzięki czemu roślina jest stabilniejsza.

Niektóre kwiaty są łatwiejsze w uprawie w przezroczystych pojemnikach (np. popularne storczyki Phalaenopsis). Można obserwować stan i kolor korzeni, łatwiej określić, kiedy trzeba je podlać. Jednak ziemia w nich nie wygląda estetycznie, na ścianach bardzo szybko pojawiają się glony, a nawet grzyby.

Ciemna doniczka szybko rozgrzewa się w słońcu – latem roślina na balkonie może się przegrzewać.

Doniczki, skrzynki i inne pojemniki dla roślin muszą mieć u dołu otwory drenażowe, dzięki którym nadmiar wody może spływać na podstawkę. Brak otworów drenażowych powoduje zatrzymywanie wody na dnie i gnicia korzeni, podczas gdy górna warstwa wysycha. Nadmiar wilgoci w większości roślin doprowadzi do zgnilizny korzeni i rozwoju chorób grzybiczych.

Jak przesadzać kwiaty doniczkowe w domu i na balkonie?

Przygotowując rośliny domowe do przesadzania, trzeba najpierw sprawdzić, czy naprawdę tego wymagają. Podlewanie powoduje wypłukiwanie składników odżywczych z górnej warstwy ziemi, czasem wystarczy zdjąć ją i w jej miejsce wsypać świeżą, żyzną.

Jeśli przesadzenie rośliny jest konieczne, dzień wcześniej roślinę trzeba mocno podlać i jeszcze raz na godzinę przed przesadzaniem. Ułatwi to wyjęcie jej z doniczki, a nawilżone korzenie lepiej zniosą stres związany z tą operacją.

Jak wyjąć roślinę z doniczki i nie uszkodzić korzeni?

Aby wyjąć roślinę z doniczki przechyla się ją na bok, usuwa sieć korzeni, które wyszły dolnymi otworami doniczki. Stuka dłonią w boki doniczki, następnie w jej spód. Roślinę delikatnie wyjmuje się – bryła korzeniowa powinna sama wysunąć się. Nie wolno ciągnąć za łodygi i liście rośliny, aby ich nie uszkodzić!
Jeśli okaże się, że roślina nie potrzebuje przesadzania, ma wystarczająco dużo ziemi, wówczas bryła korzeniowa jest umieszczana z powrotem w doniczce, ubytki ziemi uzupełniane.

Dłońmi starannie oczyszcza się korzenie rośliny z wierzchniej warstwy ziemi, uważając, aby ich nie uszkodzić. Jeśli korzenie są mocno splątane, trzeba je delikatnie rozluźnić. Korzenie nie powinny zastać odsłonięte całkowicie. Korzeni nie powinno się łamać, ponieważ powoduje to opóźnienie wzrostu rośliny.
Jeśli roślina ma zgniłe korzenie, koniecznie trzeba je usunąć, żeby nie zainfekowały pozostałych. Podczas przesadzania można usunąć nie więcej niż 30% wszystkich korzeni rośliny. Roślina z mocno uszkodzonymi korzeniami może się nie przyjąć. Jasne, białe korzenie są zdrowe – nie wolno ich usuwać, ponieważ to głównie one czerpią składniki pokarmowe z gleby.

Jeśli w glebie są szkodniki lub grzyby, korzenie są całkowicie oczyszczane z ziemi, przemywane wodą i moczone w bladoróżowym roztworze nadmanganianu potasu przez 20-30 minut. Każde miejsce cięcia na korzeniu pokrywa się rozdrobnionym węglem drzewnym (tabletki kupuje się w aptece).

Nowa doniczka powinna mieć średnicę większą niż poprzednia o około 2-4 cm. Roślina przesadzona do znacznie większej doniczki poświęci całą swoją energię na rozwój korzeni, zamiast rozwijać pędy nadziemne, liście i kwiaty. 

Dobra rada: w przypadku wolno rosnących kwiatów wymienia się tylko podłoże, pozostawiając starą doniczkę.

Doniczka powinno się wyparzyć wrzątkiem. Jej dno wykłada się cienką warstwę drenażu (na przykład kawałki potłuczonej cegły albo glinianej doniczki, żwiru albo keramzytu), następnie częściowo wypełnia wilgotną ziemią doniczkową. Roślinę umieszcza na środku doniczki, tak aby szyjka korzeniowa znajdowała się tuż pod krawędzią doniczki. Następnie przysypuje jej korzenie wilgotną ziemią, ubija palcami. Cała przestrzeń między bryłą korzeniową a ścianami doniczki powinna być wypełniona nową ziemią. 

Jak wykonać właściwy drenaż w pojemnikach dla kwiatów domowych i kwiatów na balkonie?

System korzeniowy roślin doniczkowych jest znacznie bardziej wrażliwy na wilgoć niż w warunkach naturalnych, dlatego konieczny jest drenaż i otwory w doniczkach, które usuwają nadmiar wilgoci z doniczki i umożliwiają korzeniom oddychanie. W przypadku wysokich i wąskich pojemników wymagana jest grubsza warstwa drenażu, w szerokich doniczkach gleba wysycha bardziej równomiernie.

Materiał na drenaż musi być chemicznie obojętny i nie zainfekowany zarodnikami grzybów. Odłamki gliny, pokruszona cegła, tłuczeń, żwir, kamyczki są naturalnymi wypełniaczami.
Istnieje kilka rodzajów materiałów syntetycznych, które nie szkodzą roślinom, np. keramzyt i styropian. 

Jeśli są dziurki w doniczce wystarczy warstwa drenażu o grubości 1 cm. Jeśli ich nie ma to warstwa przepuszczająca wodę powinna mieć grubość 3-5 cm (może stanowić ¼ objętości doniczki). 

Materiał syntetyczny ulega zniszczeniu, dlatego wskazana jest wymiana na nowy co 5-6 lat. Natomiast kawałki glinianych doniczek, fragmenty cegły lub kamienie można po prostu spłukać pod bieżącą wodą i zdezynfekować w roztworze manganu, aby zapobiec rozwojowi grzybów i pleśni.

Czy powinno się podlać rośliny ozdobne po przesadzeniu?

Kwiaty doniczkowe przesadza się do wilgotnej ziemi, dlatego podlanie jest zbyteczne.
Tylko rośliny tropikalne można natychmiast podlać, jednocześnie dodając ziemię, która osiada. Roślin ozdobnych lubiących suchą ziemię (draceny, juki, kaktusy, sukulenty) nigdy nie należy podlewać po przesadzeniu. Trzeba poczekać kilka dni, aż rany na korzeniach zagoją się i dopiero wtedy można zwilżyć glebę.
Storczyków, sukulentów i kaktusów nigdy nie podlewa się po przesadzeniu, ponieważ szybko zaczynają chorować!  

Przycinanie kwiatów doniczkowych po przesadzeniu

Zabieg jest korzystny dla ozdobnych roślin o zdrewniałych pędach (np. hibiskus, kamelia, figowiec) i łatwo odrastających (np. fuksja, bluszcz, gwiazda betlejemska) dla nadania im ładnego kształtu. Przycinanie pędów jest również wskazane, gdy korzenie zostały znacznie zredukowane, aby zachować proporcje między systemem korzeniowym a naziemną częścią rośliny.

Jak opiekować się kwiatami doniczkowymi po przesadzeniu?

Rośliny ozdobne po przesadzeniu są zestresowane, potrzebują czasu, aby odzyskać siły. Przesadzoną roślinę umieszcza się w ciemnym miejscu w temperaturze pokojowej. Nie wystawia się kwiatów doniczkowych przez jakiś czas na bezpośrednie działanie promieni słonecznych, ponieważ są one znacznie osłabione. Roślina będzie tworzyła najpierw nowe korzenie a część nadziemna nie będzie rozwijała się. System korzeniowy potrzebuje około miesiąca aby dostosować się i zacząć aktywnie rozwijać się. Dopiero po okresie adaptacji przesadzoną roślinę można przenieść w odpowiednie miejsce. 

Glebę utrzymuje się równomiernie wilgotną, nie mokrą, dlatego przesadzone kwiaty doniczkowe podlewa się „oszczędnie”. Jeśli liście nie są jędrne, oznacza to, że roślina jest przesuszona. Natomiast żółknące liście wskazują na nadmierną wilgotność gleby w doniczce.

Świeża ziemia jest wystarczająco bogata w składniki odżywcze. W ciągu pierwszych tygodni po przesadzeniu kwiatów doniczkowych nie nawozi się, aby nie spowodować poważnego oparzenia systemu korzeniowego! 

Artykuły powiązane:
Rady jak podlewać rośliny w domu i na balkonie, aby cieszyć się ich pięknem.
Ekologiczne sposoby na mszyce na roślinach ozdobnych.