Wartości odżywcze, właściwości prozdrowotne i właściwości lecznicze szczypiorku

Rady jak stosować szczypiorek w kuchni. Przepisy na domową mieszankę ziół ze szczypiorkiem. Przepis na ziołowe masło ze szczypiorkiem. Właściwości odżywcze szczypiorku. Właściwości lecznicze szczypiorku. Przeciwwskazania do spożywania szczypiorku

Jak stosować szczypiorek w kuchni?

Szczypiorek jest cenioną rośliną przyprawową o działaniu leczniczym. Świeży szczypiorek lub mrożony używany są jako przyprawa, jednak spożywanie szczypiorku w większych ilościach prowadzi do problemów trawiennych. Zamrożony nie traci wartości odżywczych, jest trochę mniej aromatyczny i łagodniejszy w smaku. Suszony jest mało wartościowy i przypomina w smaku trawę.
Grubsze rurkowate liście szczypiorku są ostrzejsze w smaku niż drobne i delikatne zbierane w kwietniu i w maju.
Drobno krojony świeży szczypiorek dodawany jest do zup, majonezu, sosów, twarogu, potraw z jaj, ryb, potraw jednogarnkowych, domowej kiełbasy, masła ziołowego, sałatek, pomidorów, ogórków, zielonej sałaty. Kroi się go bezpośrednio przed podaniem potrawy, ponieważ rozdrobniony z czasem gorzknieje. Gotowany w potrawie dużo traci na smaku i aromacie.

Szczypiorek stosowany często jako składnik mieszanek przyprawowych.
Domowa mieszanka przypraw nr 1: szczypiorek, pietruszka, estragon, trybula.
Domowa mieszanka przypraw nr 2: szczypiorek, rzeżucha, melisa cytrynowa, marchewnik anyżowy.
Domowa mieszanka przypraw nr 3: szczypiorek, lubczyk, pietruszka, rozmaryn, kmin rzymski.
Domowa mieszanka przypraw nr 4: szczypiorek, koper, pietruszka, lubczyk.
Domowa mieszanka przypraw nr 5: szczypiorek, bazylia, koperek, lubczyk.
Domowa mieszanka przypraw nr 6: szczypiorek, koper, pietruszka, trybula.
Nie powinno się łączyć szczypiorku z czosnkiem, który tłumi jego smak.

Przepis na ziołowe masło ze szczypiorkiem
Składniki (4 porcje)
8 dag masła
łyżeczka musztardy
2 pęczki szczypiorku
sól, pieprz, strata skórka cytryny lub sok z cytryny
Składniki bardzo dobrze wymieszać, wstawić do lodówki na 30 minut. Pasuje do grillowanego mięsa lub ryby, także do smarowania chleba.
Rada: Nadmiar masła można uformować w osełkę, owinąć w folię i zamrozić. 

Szczypiorek – wartości odżywcze

Szczypiorek jest bardzo dobrym źródłem żelaza, miedzi, manganu oraz witamin A, C, K. Tylko 10 dag świeżo ściętego szczypiorku całkowicie zaspokaja dzienne zapotrzebowanie organizmu na te witaminy.
Poza tym dostarcza witaminę B2, kwas foliowy, wapń, siarkę, sód, potas, fosfor, cynk, bor, molibden oraz ważną dla wzroku luteinę.
Ponieważ szczypiorek zawiera liczne związki siarki, pozostawia po spożyciu intensywny zapach oddechu.

Właściwości lecznicze szczypiorku

Szczypiorek posiada właściwości zdrowotne podobne do czosnku, lecz trochę słabsze. Ze względu na wysoką zawartość witaminy C stosowany jest w kuracji zapobiegającej szkorbutowi, w profilaktyce infekcji wirusowych, przeziębienia, osłabienia funkcji obronnych błon śluzowych, przy katarze. Świeży szczypiorek podaje się przy suchym kaszlu, olejki eteryczne powodują zwiększenie wydzielania śluzu w drogach oddechowych, wzmacniają błony śluzowe oskrzeli i struny głosowe, pomagają likwidować chrypkę.

Szczypiorek zaleca się się kobietom karmiącym piersią w celu zwiększenia laktacji oraz przy zmęczeniu.

Regularne spożywanie szczypiorku, ze względu na zawartość olejków eterycznych, związków siarki, wpływa na przyspieszenie trawienia, na zwiększenie wydzielania soku żołądkowego, zapobiega zaparciom, wzmaga apetyt. Codzienne spożywanie szczypiorku wpływa na poprawę pracy wątroby, pęcherzyka żółciowego, nerek, oczyszcza ciało z toksyn.

Powstała po jego pokrojeniu allicyna ma działanie bakteriobójcze i biobójcze, jest bardzo dobrze przyswajana przez organizm, szczególnie we krwi i w płucach. To ona powoduje powstawanie łez podczas krojenia szczypiorku i cebulek. Świeży szczypiorek dodawany do potraw oczyszcza przewód pokarmowy z drożdży, bakterii, pasożytów. Allicyna, nawet po dużym rozcieńczeniu z pokarmem, niszczy wyjątkowo niebezpieczne beztlenowe bakterie Escherichia coli (pałeczka okrężnicy), Listeria monocytogenes, Clostridium botulinum (laseczka jadu kiełbasianego), dlatego zaleca się codzienne spożywanie szczypiorku w celu oczyszczenia układu pokarmowego.

Siarkowodór powodując rozszerzenie naczyń krwionośnych ma korzystny wpływ na układ krążenia, obniża ciśnienie. Szczypiorek jest zalecany w kuracji zapobiegającej miażdżycy i udarowi niedokrwiennemu mózgu, ponieważ jego składniki przyczyniają się do obniżenia poziomu niebezpiecznych lipidów, i zmniejszenia gęstości krwi.

W medycynie ludowej szczypiorek znalazł zastosowanie w leczeniu bólów reumatycznych. Młody świeży szczypiorek i liście młodego czosnku drobno posiekać, zagnieść, skropić olejem roślinnym. Otrzymaną zawiesinę zawinąć w gazę i nałożyć na bolące miejsce na 1-1,5 godziny.

Substancjom zawartym w świeżym szczypiorku przypisuje się przyspieszanie gojenia się ran. Już we wcześniejszych wiekach stosowany był na oparzenia słoneczne, a zmieszany z porem i miodem był przykładany do miejsc po ukąszeniu żmij.

Zaleca się codzienne spożywanie szczypiorku dla urody – zawarte w nim witaminy korzystnie wpływają na kondycję skóry, zapobiegają powstawaniu zmarszczek. Poza tym dieta szczypiorkowa pomaga pozbyć się trądziku. Dieta bogata w świeży szczypiorek powoduje zatrzymanie wypadania włosów, poprawia ich wzrost i zmniejsza łamliwość.

Przeciwwskazania do spożywania szczypiorku

Dodawania szczypiorku do potraw nie zaleca się pacjentom cierpiącym na nadkwasotę, stany zapalne żołądka, choroby wrzodowe żołądka i jelit, ostre zapalenie trzustki i pęcherzyka żółciowego.

Informacje o leczniczych właściwościach  innych roślin można znaleźć w zakładce Zdrowy tryb życia. Lecznicze przepisy.