Jak gotować i czym przyprawiać warzywa strączkowe?

Czas gotowania grochu, fasoli, soczewicy, bobu, ciecierzycy, soi… Przyprawy do warzyw strączkowych

Jak gotować strączkowe? Podstawowe zasady

 

Jako dodatek w potrawie dla 2 osób wystarczy 10-15 dag ziaren.

1. Ziarna koniecznie wypłukać, odrzucić popsute, przełożyć do dużego szklanego lub emaliowanego naczynia i zalać zimną wodą (na jedną szklankę ziarna 3-4 szklanki wody). Groch łuskany i czerwona soczewica nie muszą być moczone.
2. Wypływające na powierzchnię napęczniałe ziarna są uszkodzone i trzeba je wyrzucić.
3. Groch i fasole lepiej nie gotować w tej samej wodzie, w której się moczyły, lecz w świeżej wodzie, aby zapobiec wzdęciom.
4. Powinno się je wrzucać do wrzącej wody, ponieważ zimna uniemożliwia ugotowanie ziaren do miękkości. Woda powinna tylko je przykrywać, ponieważ napęczniałe nie wchłaniają już wody. Tylko soczewicę gotuje się w podwójnej ilości wody.
5. Strączkowe gotować osobno i powoli na małym ogniu, wtedy są mniejsze dolegliwości ze strony układu trawiennego.
6. Nie mieszać, aby nie rozbić napęczniałych i mięknących ziaren.
7. Tworzenie się piany jest normalnym zjawiskiem i nie trzeba jej usuwać (zawiera też białko). Powstawaniu piany można zapobiec przez dodanie łyżki oleju.
8. Solić i przyprawiać tylko pod koniec gotowania, ponieważ dodanie kwaśnych i słonych składników wydłuża czas gotowania (szczególnie fasoli i grochu). Na każdą szklankę ziaren dać łyżeczkę soli na kilka minut przed końcem gotowania.

Po ugotowaniu warzywa strączkowe można przechowywać w lodówce w dobrze zamkniętym pojemniku do 4-5 dni (bez dodatków, sosu).

Czym przyprawić groch, fasolę i inne warzywa strączkowe?

Zioła i ostre przyprawy – tymianek, cząber, majeranek, lubczyk, szałwia, liść laurowy, rozmaryn, sok z cytryny, gorczyca, kolendra, kozieradka, koper włoski, kminek, kurkuma, anyż, imbir – wspomagają trawienie warzyw strączkowych i nadają im więcej aromatu i intensywnego smaku.

Bób
Jak gotować bób?
Ziele i surowe nasiona bobu są trujące. Jadalne są tylko gotowane, pieczone lub smażone nasiona bobu. Dojrzałe mogą mieć zielony, mleczny, brązowy a nawet czarny kolor – najsmaczniejsze są młode i małych rozmiarów. Świeże nasiona bobu po wyłuskaniu trzeba wypłukać w chłodnej wodzie, gotować w niedużej ilości wody lub wywaru (młode przez niecałe 20 minut, starsze nawet 30 minut). Solić najlepiej pod koniec gotowania. Bób można przygotować na parze.  Najwartościowszy są jedzony ze skórką, jednak może ona sprawiać niektórym problemy trawienne. Ziarna bobu można po 3 minutowym blanszowaniu zamrozić na okres 12 miesięcy. Zamrożony bób powinno najpierw rozmrozić, zalać wrzącą wodą, po krótkim czasie zdjąć skórkę i krótko gotować. Suszone nasiona bobu należy najpierw moczyć w chłodnej wodzie, a następnie powoli gotować, aż zaczną się rozpadać. Bób można podać z boczkiem, dodawać go do zup, dań jednogarnkowych.
Czym przyprawić bób?
Bób przyprawia się solą, pieprzem, koperkiem, natką pietruszki, sokiem z cytryny, cebulą, czosnkiem, kminkiem, olejem sezamowym. Całe ziarna bobu smakują również bez dodatków, można z nich zrobić puree.

Ciecierzyca
Jak długo moczyć ciecierzycę i jak gotować ciecierzycę?
Ciecierzycę trzeba moczyć przez 10-12 godzin w dużej ilości wody, a gotować przez 1,5-2 godziny. Ciecierzyca ma orzechowy smak, wykorzystywana jest do zup, dań jednogarnkowych, zapiekanek, sałatek, z kaszą kuskus, jako dodatek do makaronu, składnik kotletów i pasty. Jest niezastąpiona w kuchni orientalnej (dhal, falafel).
Czym przyprawić ciecierzycę?
Zioła i przyprawy dodawane do ciecierzycy to tymianek, szałwia, czosnek, curry, kolendra (natka i nasiona), kmin, mięta, czosnek, imbir, kurkuma, sezam, ostra papryka ostra, czerwona cebula, olej i sok z cytryny lub ocet jabłkowy, sos sojowy.

Fasola biała
Ile trzeba moczyć białą fasolę? Jak długo gotować fasolę białą?

Białą fasolę trzeba moczyć przez 10-12 godzin w dużej ilości wody, a gotować przez 1,5-2 godziny.
Biała fasola wykorzystywana jest do zup, dań mięsnych i jednogarnkowych, sałatek, jako przystawka.

Czym przyprawić fasolę białą?
Do białej fasoli można dodać cząber, rozmaryn, tymianek, lubczyk, czosnek, cebulę, pomidory, ogórki, olej, sok z cytryny lub ocet jabłkowy.

Fasola azuki
Jak długo moczyć fasolę azuki? Jak długo gotować fasolę azuki?
Fasolkę azuki trzeba moczyć przez 8-12 godzin w dużej ilości wody, a gotować przez 40-60 minut.
Fasolka azuki ma delikatny, lekko słodki smak.
Fasolka azuki wykorzystywana jest do klasycznego gulaszu i zapiekanek, do sałatek, wegetariańskich kotletów, zup, dań jednogarnkowych, dań z ryżem, past, farszów, ale także do dań na słodko z cukrem i masłem.
Czym przyprawić fasolę azuki?
Do czerwonej fasoli pasują kolendra, kminek, imbir, sezam, ostre sosy.

Fasola czarna
Jak długo moczyć czarną fasolę? Jak długo gotować fasolę czarną?
Czarną fasolę trzeba moczyć przez 10-12 godzin w dużej ilości wody, a gotować długo, bo przez 1,5-2 godziny. Czarna fasola jest wykorzystywana do gulaszu, dań z ryżem, kukurydzą i kaszą jaglaną, sałatek, dań kuchni meksykańskiej.
Czym przyprawić czarną fasolę?
Zioła i przyprawy dodawane do czarnej fasoli to chili, imbir, kminek, kolendra, goździki, czosnek, olej z sokiem z cytryny, pasta pomidorowa. Czarna fasola ma lekko pikantny smak.

Fasolka kidney
Ile moczyć fasolę kidney? Jak długo gotować fasolę kidney?
Fasolkę czerwoną kidney trzeba moczyć przez 10-12 godzin w dużej ilości wody, a gotować przez 1,5-2 godziny.
Fasolka kidney jest wykorzystywana do dań jednogarnkowych, sałatek, zup i ostrych dań chili, jako dodatek do sera i pomidorów.

Fasola mung, fasola złota
Jak długo moczyć fasolę mung? Jak gotować fasolę mung?
Fasolę mung trzeba moczyć przez minimum 4 godziny (nawet do 12 godzin) w dużej ilości zimnej wody bez soli, a gotować przez 30-45 minut. Połówki i ziarna pozbawione skórki można gotować bez namaczania. Ze szklanki suchych ziaren otrzymamy 3 szklanki ugotowanej fasoli mung, która może być składnikiem zup, dań jednogarnkowych, sałatek, dań kuchni azjatyckiej i indyjskiej (dal), potraw pikantnych lub słodkich.
Fasola mung ma lekko orzechowy i słodki smak, jest bardzo dobrze tolerowana przez układ pokarmowy (nie powoduje wzdęć).
Fasolę mung wykorzystuje się często do skiełkowania. Przed spożyciem kiełki trzeba sparzyć wrzątkiem. Przyprawia się je czosnkiem, imbirem, dymką. Świeże kiełki trzeba spożyć w ciągu 2 dni. Można je także zamrozić, ale wtedy tracą swoją chrupkość.

Fasola wielokwiatowa
Jak długo moczyć fasolę? Jak długo gotować fasolę?
Suche ziarna fasoli wielokwiatowej namacza się przez 12 godzin w czystej zimnej wodzie i gotuje przez 2 godziny. Jest bogatym źródłem węglowodanów i białek, ma działanie obniżające poziom cholesterolu w organizmie. Spożycie surowych ziaren powoduje poważne problemy trawienne.

Groch zielony
Jak długo moczyć groch? Jak długo gotować groch?
Łuskany zielony groch (połówki) wystarczy moczyć przez 1-1,5 godziny w dużej ilości wody, a gotować przez 45-60 minut.
Całe ziarna zielonego grochu trzeba moczyć przez około 12 godzin w dużej ilości wody i gotować przez 60-90 minut.
Zielony groch ma słodki, łagodny smak, jest wykorzystywany do zup, dań jednogarnkowych, sałatek, puree, do ryżu, jako pasta.
Z ziaren zielonego grochu przygotowuje się zupy, sałatki i przystawki.
Czym przyprawić groch zielony?
Do zielonego grochu dodaje się goździki, tymianek, suszone owoce, sok cytryny, boczek.

Soczewica czarna
Czy trzeba moczyć czarną soczewicę? Jak długo gotować soczewicę czarną?
Czarną soczewicę gotuje się bez namaczania przez 25 minut na wolnym ogniu w podwójnej ilości wody.
Czarna soczewica ma szczególny orzechowy smak, wykorzystywana jest do przygotowania gulaszu, past, sałatek, jako dodatek do zbóż oraz jako ozdoba.

Soczewica czerwona
Czy trzeba moczyć czerwoną soczewicę? Jak długo gotować soczewicę czerwoną ? 
Czerwoną soczewicę gotuje się bez namaczania przez 15-20 minut w podwójnej ilości wody.
Czerwona soczewica ma wyjątkowo delikatny i lekko orzechowy smak.
Wykorzystywana jest do zup, kotletów, dań kuchni indyjskiej (np. z ryżem), sosów, puree, dań papkowatych (dieta dla dzieci i starszych osób).
Ugotowana ma lekko kremowy żółty kolor.
Czym przyprawić soczewicę czerwoną?
Do czerwonej soczewicy można dodać miętę, majeranek, curry, imbir i kolendrę.

Soczewica brązowa, soczewica zielona
Jak długo moczyć brązową i zieloną soczewicę? Jak gotować soczewicę?
Brązową i zieloną soczewicę moczy się przez 3-4 godziny i gotuje w dwóch częściach wody na wolnym ogniu przez przez 20-30 minut (niemoczoną soczewicę gotować przez godzinę).
Brązowa i zielona soczewica ma łagodny aromatyczny smak i jest dodawana do sałatek, zup, gulaszów, kotletów, dań jednogarnkowych, zapiekanek, puree. Można ją skiełkować (przed spożyciem kiełki sparzyć wrzątkiem). Ugotowana do miękkości brązowa i zielona soczewica zachowuje swój kształt.
Czym przyprawić soczewicę zieloną i brązową?
Podaje się ją skropioną octem jabłkowym i przyprawioną kminkiem z gotowanymi warzywami lub boczkiem.

Soja
Ile moczyć soję? Jak długo gotować soję?
Soję trzeba moczyć przez 10-12 godzin w dużej ilości wody, a gotować przez 1,5-2 godziny.
Soję wykorzystuje się do zup, gulaszu, dań z warzyw i jednogarnkowych, curry, do produkcji tofu, mleczka sojowego, lodów, sera, sosów.

Jak spożywać i z czym łączyć groch, fasolę i inne warzywa strączkowe?

1. Dla osób w podeszłym wieku i najmłodszych dzieci gotować warzywa strączkowe bez łusek i przecierać przez sito.
2. Groch, fasola, soja i ciecierzyca są ciężkostrawne i trzeba ograniczyć ich spożycie. Natomiast soczewice, fasola mung, fasola azuki i zielony groszek są lekkostrawne i mogą być częściej spożywane.
3. Produkty sojowe (mleczko, tofu), są znacznie łatwiej trawione niż ziarno sojowe, pasztety z niego i teksturowane białko sojowe.
4. Wartościowe zestawienia (tylko dla osób ze zdrowym układem trawiennym) to fasola i ryż, soczewica i jęczmień, ciecierzyca i kasza jaglana.
5. Ugotowane ziarna powinno się zawsze podawać z kwaśnym sosem z olejem roślinnym lub oliwą, który ułatwia trawienie warzyw strączkowych.
6. Niektóre warzywa strączkowe nie są zalecane chorym na cukrzycę.

Informacje o tym, jak zapobiec dolegliwościom układu trawiennego po spożyciu warzyw strączkowych w artykule Jak zapobiec wzdęciom i dolegliwościom układu trawiennego po spożyciu strączkowych?

O wartościach odżywczych strączkowych, porady dla cukrzyka w artykule Jakie wartości odżywcze ma groch, fasola, bób, soczewica i ciecierzyca?