Niedobór witamin

Domowe sposoby na wiosenne zmęczenie

Przepisy z dziko rosnącymi roślinami i ziołami na niedobór witamin: zupa szczawiowa z sałatą, zupa pomidorowa z pokrzywą, sałatka z makaronem i krwawnikiem, farsz do naleśników ze szpinaku, pokrzywy, czosnku niedźwiedziego i ricotty, pesto z pokrzywy i grochu, koktajl z pokrzywy i owoców, napar z mniszka lekarskiego, napój z dzikich ziół z miodem, kefir z mniszkiem i orzechami włoskimi, miód z dzikimi ziołami na przeziębienie i kaszel, witaminizujący napój z ziołami, napój z dzikich ziół i soku jabłkowego, wiosenny napój wzmacniający… 

Wiosną, gdy przyroda jest w pełnym rozkwicie, u wielu osób obserwuje się pogorszenie stanu zdrowia. Przyczyną jest niedobór witamin. Zjawisko to nazywa się „wiosennym niedoborem witamin”, a bardziej trafnie „hipowitaminozą”. Rozwija się u tych osób, które przez dłuższy czas nie otrzymują wystarczającej ilości jednej lub więcej witamin. Rozwój wiosennej hipowitaminozy jest nierozerwalnie związany z brakiem świeżych warzyw i owoców oraz długotrwałym brakiem światła słonecznego.
Objawami wiosennego niedoboru witamin są nie tylko senność, wzmożona drażliwość, złe samopoczucie i apatia, ale także zaostrzenie przewlekłych chorób. Występują również zewnętrzne objawy niedoboru witamin, w szczególności: blada cera, łuszczenie i suchość naskórka, wypadanie i łamliwość włosów, łamliwe paznokcie. Często na skutek niedoboru witamin pojawiają się zaburzenia hormonalne, a objawy wiosennego niedoboru witamin uzupełniane są problemami z zaburzeniami cyklu miesiączkowego, pojawianiem się pryszczy i trądziku na twarzy i całym ciele.

Lepiej zapobiegać wystąpieniu problemu, niż później zmagać się z jego skutkami. Niedobór witamin w okresie wiosennym i zdrowe odżywianie to pojęcia ze sobą powiązane i współzależne. Najważniejszą zasadą zapobiegania niedoborom witamin jest zrównoważona dieta. Przede wszystkim zimą nie należy przerzucać się na makaron, ryż, mięso i słodkie bułki. Ważne jest, aby dostarczać organizmowi więcej naturalnych witamin, minerałów i błonnika. Wskazane jest, aby preferować kasze, ale nie mannę, lecz gryczaną, jęczmienną; ryby, a także wszystkie warzywa, owoce i zieleninę, które można kupić o tej porze roku. Można wykorzystywać przetwory domowej roboty, ale nie konserwy, tylko dżemy, kiszonki, suszone i mrożone owoce, soki warzywne i owocowe: z marchwi, kapusty, jabłka. Witaminy muszą być dostarczane organizmowi każdego dnia – nie ma możliwości ich zgromadzenia w celu wykorzystania w przyszłości.
Dieta wiosenna musi zawierać pełną gamę istniejących składników odżywczych: białek, tłuszczów i węglowodanów. 

Wiosną, gdy nasze ciała mogą odczuwać większe zmęczenie i stres, należy sięgać po produkty pomagające wzmocnić ciało i zwiększyć jego właściwości ochronne. Szczególnie korzystne wiosną są:
– owoce jagodowe (truskawki, borówki, maliny, jeżyny), które zawierają przeciwutleniacze i witaminę C;
– zielone warzywa (szpinak, brokuły, kapusta), które dostarczają magnez, wapń i wiele cennych substancji;
– czosnek, który dostarcza przeciwutleniacze i pomaga wzmocnić układ odpornościowy;
– orzechy (włoskie, migdały, nerkowce), które zawierają magnez, cynk i inne składniki odżywcze;
– tłuste ryby (łosoś, sardynki), które dostarczą witaminę D i kwasy tłuszczowe omega-3;
– gryka zawierająca magnez i inne cenne substancje. 

Nawet jeśli starasz się zbilansować swoją dietę, nie zapominaj o kompleksach multiwitaminowych, ponieważ zawartość witamin w dzisiejszych produktach spożywczych wcale nie jest taka sama jak kilkadziesiąt lat temu.

Nie zdajemy sobie już sprawy, ile dziko rosnących roślin nadaje się do jedzenia. One są nie tylko jadalne, ale jeśli zostaną zebrane we właściwym czasie i umiejętnie przyrządzone, mogą być niezwykle smaczne. Większość z nich ma ostrzejszy smak, zawiera mniej wody i jest bogatsza w białko niż wiele roślin uprawnych. Są bombami witaminowymi i mineralnymi! Wystarczy wybrać się po nie na spacer na łąkę, do lasu – ruch na świeżym powietrzu również wzmacnia zmęczony organizm. We własnym ogrodzie można znaleźć powszechnie znane, pożyteczne, jadalne rośliny – podagrycznik pospolity, pokrzywę zwyczajną, krwawnik, czosnek niedźwiedzi czy babkę lancetowatą, które urozmaicą dietę i dostarczą wartościowych składników, których brakuje już warzywom ze sklepu na początku wiosny. Sposób przygotowania jest bardzo prosty.

Przepisy na niedobór witamin wiosną

Zupa szczawiowa z sałatą
Składniki na porcję:
garść liści szczawiu
mała główka sałaty 
jajko
masło
sól, pieprz
woda
pieczywo
Usuń nerwy główne w sałacie, opłucz liście, pokrój i krótko podsmaż na maśle. Następnie dodaj tyle gorącej wody, ile chcesz zupy, przypraw i gotuj około 20 minut. Dopraw do smaku i przed zdjęciem z ognia zagęść żółtkiem. Zupę podaje się z podsuszonym pieczywem.

Zupa pomidorowa z pokrzywą
Składniki na 2 porcje:
2 średnie cebule
liście pokrzywy
pół litra bulionu mięsnego
przecier pomidorowy
śmietana 12%
olej
Cebule obierz, pokrój w drobną kostkę. Opłucz młode liście pokrzywy, posiekaj. Rozgrzej na patelni odrobinę oleju i zeszklij na nim cebulę, dodaj pokrzywę do smaku. Dopraw solą i pieprzem. Dodaj do zupy przecier pomidorowy, krótko zagotuj mieszając. Nalej zupę na talerz, dodaj śmietanę (lub mleko).

Sałatka z makaronem i krwawnikiem
Składniki na 2 porcje:
szklanka makaronu świderki
duża garść liści krwawnika
ząbek czosnku
sól, pieprz
olej
woda
Makaron ugotuj al dente, odcedź i ostudź. Ząbek czosnku posiekaj z liśćmi krwawnika, podsmaż krótko na oleju. Dodaj do ostudzonego makaronu razem z olejem i odstaw na co najmniej 2 godziny.

Farsz do naleśników ze szpinaku, pokrzywy, czosnku niedźwiedziego i ricotty
Składniki:
50 dag szpinaku
garść czosnku niedźwiedziego
garść pokrzywy
3 średnie cebule
20 dag ricotty
2 łyżki olej
sól, pieprz, gałka muszkatołowa
Szpinak i pokrzywy wrzuć do gotującej się wody na pół minuty, wyjmij i opłucz zimną wodą. Pokrój drobno. Cebule pokrój w drobną kostkę, zeszklij na oleju. Dodaj drobno posiekany czosnek niedźwiedzi i krótko podsmaż. Dołóż mieszankę szpinaku i pokrzywy. Po ostudzeniu wmieszaj ricottę, dopraw do smaku. 

Pesto z pokrzywy i grochu
Składniki na 5 porcji:
15 dag przebranych liści pokrzywy
1/3 szklanki mrożonego groszku
1/3 szklanki migdałów
1/3 startego sera żółtego ementalera
ząbek czosnku
2 łyżki soku z cytryny
2 łyżeczki miodu
½ łyżeczki soli
¼ łyżeczki czarnego pieprzu
130 – 150 ml oleju rzepakowego
Wyjmij groszek z zamrażarki. Zagotuj wodę i gotuj pokrzywy nie dłużej niż 5 minut. Przełóż na sito, ostudź. Odciśnij wodę. Migdały upraż na suchej patelni teflonowej. Wszystkie składniki zblenduj na gładką masę dodając olej cienki strumieniem. Pesto podaj z makaronem, daniami rybnymi, grillowanym mięsem, młodymi ziemniakami.

Koktajl z pokrzywy i owoców
Składniki na 3 porcje:
kilka szczytów pokrzywy*
miękka gruszka
3 kiwi
sok z połowy pomarańczy
2 orzechy włoskie
500 ml wody
Umyj dzikie zioła, grubo posiekaj i włóż do blendera. Obierz gruszkę, kiwi, dodaj miąższ i pozostałe składniki. Zmiksuj dokładnie.
*Szczyty pokrzywy nie są dłuższe niż 10 cm. Przed zmieleniem można je przelać wrzątkiem.

Napar z mniszka lekarskiego
Składniki na 2 porcje:
10 młodych liści mniszka lekarskiego*
pół litra wody
sok z cytryny
miód do smaku
Drobno posiekaj liście mniszka lekarskiego, włóż do termosu i zalej wrzątkiem. Po godzinie powstały napój można pić z miodem i cytryną.
*Liście mniszka stracą goryczkę jeśli wymoczy się je w zimnej wodzie.

Napój z dzikich ziół z miodem
Składniki na 5 porcji:
kilka szczytów młodej pokrzywy grubo posiekanych
kilka łodyg podagrycznika
ząbek czosnku*
łyżka przecieru pomidorowego
litr wody niegazowanej
miód o delikatnym smaku
Zmiksuj pokrzywę, wodę i czosnek w blenderze. Wstaw na noc do lodówki. Przelej przez sitko, dodaj sok z cytryny. Pij przez cały dzień małymi porcjami. Napój jest smaczny i orzeźwiający, dostarcza cennych witamin i minerałów. Można go pić nie tylko wiosną.
*Młode liście dzikiego czosnku zastąpią czosnek pospolity.

Kefir z mniszkiem i orzechami włoskimi
Składniki na 2 porcje:
szklanka kefiru lub jogurtu naturalnego
¼ szklanki przegotowanego mleka
3 młode liście mniszka lekarskiego
płatki z kilku kwiatów mniszka lekarskiego
orzech włoski
Składniki zmielić w blenderze.

Miód z dzikimi ziołami na przeziębienie, kaszel
Składniki:
2 duże garści czystych kwiatów i liści ziół (kwiaty fiołków, pierwiosnka lekarskiego, stokrotki, ziele bluszczyku kurdybanka, kilka małych liści mniszka lekarskiego…)
szklanka płynnego miodu
Zbierz rośliny w czystym miejscu, nie płucz. Odłóż do przesuszenia na 1-2 dni. Pokrój drobno zioła i kwiaty, umieść w czystym, suchym słoiku do 2/3 wysokości. Zalej je miodem po brzegi słoika. Zamknij słoik i postaw w szafce na 10 dni. Od czasu do czasu pokręć słoikiem, aby miód i rośliny dobrze się wymieszały. Przefiltruj zawartość, napełnij miodem słoiczki. Spożywa się łyżeczkę kilka razy dziennie w letnich napojach albo jako pasta do chleba.

Witaminizujący napój z ziołami
Składniki na 2 porcje:
pół szklanki czubków pokrzywy
1/3 młodych liści podagrycznika
średni banan
2 łyżeczki oleju lnianego
100 ml wody
150-200 ml soku jabłkowego
Pokrzywę i podagrycznik dobrze wymyj, grubo posiekaj i włóż do blendera. Dodaj pokrojone banany. Zalej wodą i wszystko dobrze wymieszaj. Dodaj olej lniany i sok jabłkowy do smaku.

Napój z dzikich ziół i soku jabłkowego
Składniki na 6 porcji:
garść liści dzikich ziół (pokrzywa, podagrycznik, mniszek lekarski, bluszczyk kurdybanek…)
kwiaty stokrotki
cytryna
2 łyżki miodu
litr soku jabłkowego
szklanka wody
Czyste liście I kwiaty zblenduj z niedużą ilością soku. Zalej je resztą soku jabłkowego, dodaj sok z cytryny, miód i wymieszaj. Odstaw w kuchni w zamkniętym szklanym naczyniu na kilka godzin. Przecedź, rozcieńcz wodą. 

Wiosenny napój wzmacniający
Składniki na 3 porcje:
kilka liści czosnku niedźwiedziego
młody szczypiorek
rzeżucha
płatki z kilku kwiatów mniszka lekarskiego
jabłko
gruszka
1,5 szklanki soku pomarańczowego, najlepiej świeżo wyciśnięty
szklanka jogurtu naturalnego
Wymyj owoce, usuń gniazda nasienne. Pokrój, włóż do wysokiego naczynia, zalej sokiem i dokładnie zblenduj. Wiosenne zioła wymyj i posiekaj. Zioła i jogurt naturalny dodaj do soku z owocami, wymieszaj dokładnie. Przelej do szklanek, posyp rzeżuchą. Od razu podaj.

Artykuły powiązane:
Świeże zioła w diecie cz. 1. Młoda pokrzywa.  
Świeże zioła w diecie cz. 2. Mniszek lekarski, szczaw, pokrzywa. 
Świeże zioła w diecie cz. 3. Dietetyczna zupa pokrzywowa nie tylko dla cukrzyka. 
Syropy z jodły, ze świerku, z sosny i z pokrzywy. 
Witaminizujące i wzmacniające syropy z mniszka, pierwiosnka, świerka i bzu.