Świeża sałatka bez błędów

Jak przygotować sałatkę?

Jak przygotować zioła do sałatki? Jak rozdrobnić świeże składniki sałatki? Jak poprawić smak sałatki? Sałatka i błędy w przygotowaniu. Jak uratować sałatkę? Dlaczego sałatka jest gorzka, cierpka albo mdła? Dlaczego składniki sałatki ciemnieją? Jak zachować świeżość i atrakcyjny wygląd sałatki?
Sałatki wysokokaloryczne można podawać jako danie główne na śniadanie lub obiad, sałatki witaminowe jako dodatek do dań na ciepło, a sałatki owocowe to doskonały deser. Aby sałatka była smaczniejsza i zawierała więcej witamin, kupuje się warzywa sezonowe, tzn. rzodkiew w czerwcu, pomidory w sierpniu, a dynie jesienią. Duże znaczenie mają natka pietruszki, koperek, szczypiorek, cebulka ze szczypiorem, różne rodzaje sałaty… Zielonego nigdy za dużo, dostarczają witaminy i dodają smaku!
Przed obraniem warzywa myje się dokładnie w chłodnej wodzie (zabrudzone ziemią moczy się najpierw w zimnej wodzie). Mycie w ciepłej wodzie pogarsza ich smak i aromat.

Obrane świeże warzywa przed pokrojeniem należy opłukać pod bieżącą zimną wodą. Po umyciu a przed krojeniem warzywa i zioła suszy się, w przeciwnym razie sos nie połączy się ze składnikami sałatki. Sałatki przygotowuje się na krótko przed podaniem. Serwuje się przyprawione majonezem, kwaśną śmietaną, zakwaszone sokiem z cytryny albo delikatnym octem owocowym. Po 2-3 godzinach rozdrobnione składniki tracą prawie całą wartość odżywczą, dlatego nie powinno się szykować surówek i sałatek na zapas.

Jak przygotować zioła do sałatki?

Świeże zioła myje się dokładnie w dużej ilości chłodnej wody, aby usunąć piasek.

Natka pietruszki będzie bardziej aromatyczna, jeśli przed pokrojeniem zostanie wypłukana w ciepłej, a nie w chłodnej wodzie.
Świeże liście pokrzywy przed przygotowaniem sałatki zawsze należy zalać wrzątkiem.
Smak nadmiernie kwaśnych liści szczawiu można złagodzić mieszając je z twarogiem, koperkiem i pietruszką, jabłkami, orzechami…

Więdnące zioła (zwłaszcza pietruszkę i koperek) odświeży się całkowicie zanurzając je na godzinę w zimnej wodzie (można dodać do niej łyżkę octu winnego). 
Cebula dymka będzie dłużej świeża, jeśli zostanie umyta dopiero przed pokrojeniem.
Młody i drobny szczypior cebuli lub czosnku można stosować w całości, jeśli jest młody i drobny. Podobnie natkę pietruszki i koperek. Większe i grubsze liście najpierw przecina się na pół, a następnie składa i kroi w cienkie paski. Natomiast zebrane w pęczek sieka się drobniutko.

Czosnek najlepiej umieścić w sałatce na kilka minut przed podaniem.
Cebulę sieka się w kostkę lub w piórka, kroi w cienkie plasterki lub półpierścienie. Aby nadać sałatce dominujący smak cebuli, lepiej ją zetrzeć lub posiekać bardzo drobno. Cebulę dymkę do sałatki kroi się drobno, a do dekoracji potraw na długość 3-4 cm.
Posiekana cebula szybko więdnie i traci swój smak, zawarte w niej olejki eteryczne są bardzo lotne. Dlatego kroi się ją i dodaje do sałatki na samym końcu. Najlepiej wybrać soczystą, słodką cebulę.
Dobra rada: aby uniknąć łez podczas krojenia cebuli, po zdjęciu łusek schładza się ją w lodówce lub moczy przez chwile w bardzo zimnej wodzie i kroi zimnym nożem.

Jak rozdrobnić składniki sałatki?

Sałatki przygotowane z dowolnych składników ucieszą oko tylko wtedy, gdy składniki zostaną równo i estetycznie pokrojone. Wszystkie składniki są rozdrabniane na krótko przed podaniem sałatki, ponieważ szybko tracą witaminy i wartości odżywcze. Pokrojonych warzyw nie zostawia się w jasnym świetle ani w wodzie!

Smak sałatki w dużej mierze zależy od sposobu i stopnia rozdrobnienia warzyw i owoców. Jeśli pikantne składniki sieka się drobniej, to ich smak jest wyczuwalny w całej sałatce. Lub odwrotnie, kiedy są grubsze niż inne produkty, podkreśla się ich ostrość.
Dobra rada: trzeba uważać na sok pikantnych ziół, zwłaszcza papryczki chili, aby nie dostał się do oczu, na błony śluzowe nosa…

Składniki sałatki ściera się na odpowiedniej tarce lub kroi, zgodnie ze wskazówkami w przepisie, ostrym nożem ze stali nierdzewnej. Do krojenia miękkich i soczystych warzyw powinno się używać tylko ostrych noży.
Warzywa kroi się zwykle w kostki, plasterki, pół-plasterki, paski lub słomki. Wielkość kostek zależy od rodzaju sałatki. W ciepłych sałatkach są grubsze (2-3 cm) a do sałatek podawanych na zimno kroi się je drobnej (1 cm x 1 cm). Słomki mają długość 4–5 cm i grubość 2–3 mm.

Małe i okrągłe warzywa, takie jak pomidory, rzodkiewki, rzepa, małe ogórki najczęściej kroi się w cienkie plasterki.
Pomidory do sałatki kroi się też w kliny.

Twarde warzywa takie jak buraki, rzepa, seler, marchewka do sałatki ściera się na tarce lub drobno kroi dużym nożem.
Dobra rada: buraki, krojone lub starte kładzie się na małym liściu sałaty, aby czerwony sok nie rozlał się i nie zabrudził sałatki. 

Do sałatki oddziela się kwiatostany kalafiora. Z łodyg usuwa się twardą skórkę, jej miękką część ściera na tarce lub drobno sieka.
Łodygi rabarbaru kroi się poprzecznie w plasterki o grubości 2–3 mm. Łodyg rabarbaru nie tnie się wzdłuż.

Warzywa liściaste (sałata, szpinak, szczaw) opłukuje się zawsze zimną wodą. Im zimniejsza woda, tym będą jędrniejsze. Przed użyciem liście należy osuszyć ręcznikiem papierowym. Młode, drobne listki można pozostawić w całości, tylko duże rwie się, aby nie tracić witamin i soku).

Warzywa z delikatnym miąższem (pomidory, ogórki, rzodkiewki, cebula) kroi się grubiej. Nie należy ich wcześniej kroić ani solić – tracą przez to smak i szybko więdną.

Twardy ser ściera się na tarce o drobnych oczkach lub kroi w cienkie paski, niewielkie kostki…

Do sałatek dodaje się całe cząstki pomarańczy, mandarynek, cytryny lub grejpfruta. Nie kroi się ich aby nie tracić soku, tylko usuwa białą błonkę i pestki.

Jak zdjąć skórkę z pomidora?
Aby łatwo zdjąć skórkę z pomidora płytko nacina się ją na krzyż na końcu od strony łodygi. Zalewa się go wrzącą wodą i zostawia w niej na kilka minut.

Jak kroić soczyste składniki sałatki?
Świeże ogórki, pomidory, biała kapusta po rozdrobnieniu i przyprawieniu solą wytwarzają sok. Dlatego najczęściej rozdrabnia się je wcześniej i odstawia w osobnym naczyniu aby puściły sok, który później odlewa się. Dobra rada: sok z warzyw jest wartościowy, nie powinno się go wylewać tylko przygotować z niego odświeżający napój.

Soczyste pomidory i ogórki kroi się ostrym nożem piłą, aby wyciekło mniej soku. Poszarpane, zgniecione, nierówno krojone pomidory czy ogórki brzydko wyglądają w sałatce.

Sałatka z rybą i owocami morza

Do sałatek wykorzystuje się filety rybne.
Kalmary należy rozmrozić przed użyciem, a następnie dokładnie wypłukać.
Ryby i owoce morza są gotowane lub smażone tak, aby pozostały miękkie i soczyste.
Do przyprawienia sałatek śledziowych i rybnych najlepiej używać marynowanej cebuli.
Świeże jabłko doda pikantnego smaku sałatkom śledziowym.
Dobra rada: przed krojeniem śledzi deskę zawija się folią spożywczą a ostrze noża naciera solą lub olejem, aby pozbyć się intensywnego rybiego zapachu.

Sałatka z mięsem 

Jak gotować mięso do sałatki? 
Nie zaleca się rozmrażania mięsa w wodzie.
Drób przeznaczony do przygotowania sałatek najlepiej wkładać do wrzącej osolonej wody z dodatkiem warzyw korzeniowych i cebuli.
Gotowane mięso będzie soczyste i delikatne, jeśli podczas gotowania doda się do wody niewielką ilość soku z cytryny. Można je też skropić sokiem z cytryny przed gotowaniem
Dobra rada: mięso do sałatki soli się krótko przed końcem gotowania.

Sałatka bez błędów. Czym przyprawić sałatkę?

Sałatkę przyprawia się niewielką ilością soli, słony smak dostarczą też zioła (koperek!), sok z cytryny, przyprawy. Wartości odżywcze i walory smakowe sałatek podnoszą natka pietruszki, cebula, koperek, szczypiorek, sok z cytryny, jabłka, pomarańcze, prażone pestki dyni i nasiona słonecznika…

Bardzo udanym połączeniem w sałatce z ogórków i pomidorów jest dodatek przypraw takich jak cebula dymka, papryka, koperek i pietruszka.
Czasami do sałatek używa się owoców, jagód, wina. Wino jest często używane do przygotowywania sałatek, które zawierają mięso lub ryby.

Sałatkę z dodatkiem gotowanego mięsa przyprawia się ostrymi przyprawami, marynowaną cebulą.

Posiekany czosnek dodaje się do sałatki na kilka minut przed podaniem, świeże zioła bezpośrednio przed postawieniem sałatki na stół.

Sałatka bez błędów. Jak poprawić smak sałatki?

Sałatka z kapusty
Aby świeża kapusta w sałatce była miękka i delikatna, można ją parzyć wrzątkiem lub dodać cukier i sól. Kapustę pokrojoną w paski posypuje się odrobiną cukru i soli i odstawia na 1-2 godziny, a następnie odlewa wytworzony sok.
Jeśli kiszona kapusta jest zbyt kwaśna, wkłada się ją do durszlaka i spłukuje zimną wodą. Najlepiej użyć wody przegotowanej a otrzymany płyn wypić lub użyć do zaprawienia zupy albo sosu.

Dlaczego sałatka ma gorzki smak?
Do sałatki wykorzystuje się tylko świeże składniki i przed krojeniem ich  trzeba spróbować jak smakują. 
Smak sałatki mogą popsuć świeże ogórki. Ogórków najczęściej nie obiera się ze skórki, ale zawsze trzeba sprawdzić, czy nie jest ona gorzka.
Cebula, która dojrzewała w chłodne i deszczowe dni ma często gorzki i ostry smak.
Goryczki dodają rzodkiewka, liście mniszka lekarskiego, cykoria, niektóre sałaty liściaste…

Jak zapobiec dominacji gorzkiego i cierpkiego smaku w sałatce?
Jeśli posiekana cebula jest w smaku gorzka, zbyt ostra zalewa się ją wrzącą wodą, następnie zostawia na sitku do ocieknięcia. Sparzona cebula będzie w sałatce znacznie smaczniejsza. Podobnie postępuje się ze startym chrzanem i gorczycą. 

Aby złagodzić gorzki lub zbyt ostry smak rzodkiewki, po pokrojeniu lub starciu zalewa się ją zimną wodą na 10 minut. Albo miesza z solą, odstawia na 15 minut, następnie odcedza powstały sok. Trzeci sposób to dodanie do rzodkiewki startej marchwi.
Sałatka z rzodkiewki będzie łagodniejsza jeśli doprawi się ją cebulą zeszkloną na oleju roślinnym.

Różne rodzaje sałat wprowadzają do sałatki kolory, ale także kontrastują ze składnikami dzięki ich charakterystycznemu cierpko-gorzkiemu smakowi. Gorzkie i cierpkie sałaty (radicchio, cykoria i inne) miesza się z owocowo-słodkimi składnikami. Pomarańcze, jabłka i jagody dobrze komponują się z cierpkim smakiem.

Do sałatki często dodaje się cząstki grejpfruta. Aby nie były gorzkawe trzeba usunąć z nich białą błonkę i pestki.

Jak uratować sałatkę?

W jaki sposób zneutralizować gorzki i cierpki smak sałatki?
Aby usunąć intensywność goryczki w sałatce do sosu dodaje się trochę cukru lub miodu.
Sałatka będzie łagodniejsza jeśli do sosu doda się puree ziemniaczane.
Miskę z sałatką z cykorii umieszcza się w gorącej wodzie na 10 minut. Kąpiel wodna neutralizuje zawarte w nim gorzkie substancje.

Dlaczego sałatka jest mdła?
Niektórych składników nie powinno się mocno schładzać. Pomidory i ogórki przechowywane w lodówce tracą smak, aromat, jędrność…

Do sałatki z mięsem i owocami morza dla polepszenia smaku dodaje się świeże, kwaśne jabłka.

Sałatka bez błędów. Jak zachować świeżość i atrakcyjny wygląd sałatki?

Sałatki ze świeżych produktów przygotowuje się na krótko przed podaniem.
Pod wpływem światła i tlenu niektóre pokrojone owoce i warzywa przybierają brązowy odcień. Aby zapobiec ciemnieniu selera korzeniowego, jabłek, gruszek, pigwy skrapia się je sokiem z cytryny lub osoloną wodą.
Jeśli liście sałaty straciły świeżość, wkłada się je na kwadrans do ciepłej wody z odrobiną octu.
Ugotowany ryż będzie biały, jeśli wodę w której gotuje się ryż zakwasi się niewielką ilością octu. Ryż zabarwia się na żółto gotując go w wodzie z kurkumą.
Kontrastujące połączenie kolorowej papryki, czerwonej cebuli, liści sałaty, białych lub żółtych kawałków sera nada sałatce apetyczny wygląd.

Delikatne składniki sałatki są wstrząsane, nigdy nie miesza się ich łyżką!

Dobra rada: nigdy nie miesza się ugotowanych i ciepłych składników z zimnymi, ponieważ wtedy sałatka jest mniej smaczna.

Spis przepisów na sałatki znajduje się na stronie Sałatki, surówki, sosy, marynaty.