Polskie tradycyjne potrawy wielkanocne

Wielkanoc w kuchni


Przepisy na tradycyjne polskie potrawy na Święta Wielkanocne: schab faszerowany suszonymi morelami; tradycyjny sos do jaj, do szynki, do mięsa i do ryb na zimno; sałatka jarzynowa; owsiany zakwas na żur; żurek świąteczny; biała kiełbasa parzona…
Na tradycyjnym stole wielkanocnym obok święconki nie może zabraknąć polskich potraw. Mimo, że sposób przygotowania ich różni się w zależności od regionu, to wspólną cechą dań jest wspaniały smak. Warto przypomnieć sobie sposób ich przygotowania, aby uniknąć typowych błędów. Czy pamiętacie o tym, że białej kiełbasy nie gotuje się, lecz parzy w bardzo gorącej wodzie?
Dlaczego robię owsiany zakwas na żurek wielkanocny? Jest delikatniejszy w smaku niż tradycyjny, kwaśny żur z mąki żytniej. Dlatego chętnie jedzą go dzieci i seniorzy. Dla dorosłych lubiących ostrzejsze dania przyprawiam go świeżo startym chrzanem, czosnkiem i sporą ilością pieprzu.

Tradycyjny sos do jaj, do szynki, do mięsa i do ryb na zimno
Składniki
3 jaja
2 cytryny
szklanka lekko kwaśnej śmietany
2 pęczki szczypiorku
cebula
chrzan świeżo starty
5 gałązek koperku (lub pietruszki)
sól i cukier puder do smaku
Jaja wymyć i ugotować na twardo. Żółtka utrzeć na jednolitą masę z sokiem z cytryn, białka drobno posiekać i wymieszać ze śmietaną. Szczypiorek i koperek opłukać w ciepłej wodzie, osuszyć. Szczypiorek, koperek i cebulę pokroić bardzo drobno (cebulę najlepiej zetrzeć na drobnej tarce, nie odlewać soku), posolić. Do śmietany z białkiem dodać pół łyżki cebulki i pół łyżeczki chrzanu. Całość wymieszać, przyprawić i odstawić na 2 godziny w chłodne miejsce.

Schab faszerowany suszonymi morelami
Składniki
schab bez kości
suszone morele
słonina

sól, czarny mielony pieprz, suszony majeranek
2 szpilki do mięsa i rękaw do pieczenia
Mięso wymyć, osuszyć papierowymi ręcznikami. Natrzeć solą i pieprzem,  włożyć w zamkniętym naczyniu do lodówki na przynajmniej pół godziny (najlepiej na kilka godzin). Włączyć obie grzałki w piekarniku. Suszone morele zalać wrzącą wodą, po 5 minutach przecedzić. W schabie wyciąć nożem z jednej strony kieszeń, włożyć do niej garść suszonych moreli, kieszeń zapiąć szpilkami. Mięso obficie oprószyć suszonym majerankiem, obłożyć cienkimi plastrami słoniny, aby nie wyschło podczas pieczenia.
Schab_z_morelami3Włożyć do rękawa, szczelnie zapiąć. Piec na średniej szynie w piekarniku rozgrzanym do 190°C-200°C. 1 kg faszerowanego schabu piec przez około 60 minut. Schab podawać na ciepło w sosie własnym lub na zimno z pieczywem.

Dobra rada: warto przygotować schab faszerowany  suszonymi śliwkami. 

Sałatka jarzynowa
Składniki
2 duże marchewki
mały kawałek selera
średnia pietruszka lub pasternak
2 średnie ziemniaki
biała część pora (do smaku) lub mała cebula
2-4 jaja ugotowane na twardo
słodkie miękkie jabłko (dla poprawy smaku)

2 średnie ogórki kiszone
mały filet śledzia matiasa 

zielony groszek z puszki
śmietana wiejska 12%
jogurt naturalny 5%
sól, czarny pieprz mielony
do ozdoby pół małej czerwonej papryki i natka pietruszki 

Salatka_warzywna_swieta

Jajka warto ugotować wcześniej. Jeśli po ostudzeniu poleżą w lodówce, łatwiej będzie je obrać ze skorupki. Filet włożyć do miski z zimną wodą i odstawić. Marchew, pietruszkę, seler i ziemniaki dokładnie wymyć i wyszorować. Warzywa ugotować w osolonej wodzie bez obierania (ziemniaki osobno, bo nadają goryczy marchewce). Przecedzić, ostudzić. Zdjąć cienko skórkę, pokroić w drobną kostkę razem ogórkiem i porem. Jajka drobno posiekać. Dodać 3 pełne łyżki groszku, przyprawić pieprzem i wymieszać. Ze śmietany, jogurtu, soli i pieprzu przygotować sos. Część dodać do sałatki jarzynowej, wymieszać, przykryć i wstawić do lodówki na 30 minut. Przełożyć do schłodzonej salaterki. Bezpośrednio przed podaniem sałatkę jarzynową polać resztą sosu, przybrać paskami papryki i gałązkami pietruszki.
Dobra rada: jajka i marchew powinny być głównymi skaładnikami sałatki jarzynowej, ziemniaki są tylko dodatkiem. Korzeń selera nadaje sałatce cierpkości i goryczki – nie powinno być go więcej niż 2 łyżki na 1 kg sałatki. 

Zakwas na żur owsiany
Zakwas_zur

Składniki
szklanka mąki owsianej lub 1,5 szklanki płatków owsianych
skórka razowego chleba (zastąpi ją łyżka gotowego zakwasu)
3 ząbki grubo siekanego czosnku
3 szklanki wody o temperaturze pokojowej
wymyty i wyparzony słoik, bawełniana chustka
Mąkę lub płatki (mogą być całe lub zmielone), skórkę i czosnek zalać w dużym słoju ciepłą wodą, wymieszać. Woda musi przykrywać składniki warstwą 10 cm. Słoik przykryć chustką (żur musi mieć dostęp powietrza, inaczej popsuje się) i postawić w ciepłym miejscu na 3 dni. Zakwas na żur długo kiszony staje się gorzki i traci przyjemny aromat. Zakwasu nie mieszać, wodę zlać znad osadu. Wykorzystać do przygotowania żurku z gotowanymi ziemniakami, białą kiełbasą i grzybkami (mogą być pieczarki). Przyprawić pieprzem i majerankiem.

Żurek świąteczny

Zurek_swietaŻurek przygotowuje się z zakwasu mocno rozcieńczonego mięsno-warzywnym wywarem. Przyprawiony tradycyjnie czosnkiem, odrobina tartego chrzanu, majerankiem, solą, pieprzem podawany jest obowiązkowo z jajem, a w okresie świąt z kiełbasą i grzybami.

Biała kiełbasa
Białej kiełbasy nie gotuje się. Bezpośrednio przed śniadaniem wkłada się surową białą kiełbasę do garnka z bardzo gorącą, prawie gotującą się wodą na 15-30 minut (w zależności od wielkości). Przezroczysta błonka powinna zmienić kolor na biały. Aby nie popękała warto nakłuć ją przed włożeniem do wody.
Natomiast sparzoną białą kiełbasę tylko podgrzewa się przez 2-3 minuty.
Po wyjęciu z wody trzeba odłożyć ją na krótko na talerz, aby woda odparowała. Serwowana jest najczęściej z chrzanem, ćwikłą lub musztardą.
Białą kiełbasę je się nożem i widelcem. Po zdjęciu skórki kroi się ją stopniowo w trakcie jedzenia w cienkie plasterki.

Artykuły powiązane:

Wielkanocny stół dla cukrzyka. 

Podobne wpisy

Jeden komentarz

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *