Płatki dzikich róż dla zdrowia

Rady jak zrobić przetwory z płatków dzikiej róży bez gotowania

Właściwości płatków dzikiej róży, zastosowanie i przeciwwskazania. Kiedy zbiera się płatki róży? Czy można przechować płatki róż? Jak suszyć płatki róż? Przepisy: płatki róży ucierane z cukrem bez gotowania; płatki róży z miodem na zimno; płatki róży ucierane z cukrem i sokiem z cytryny bez gotowania; płatki róży ucierane z cukrem i kwaskiem cytrynowym na zimno; gęsty syrop z płatków róży bez gotowania; nalewka z suszonych płatków dzikiej róży na poprawę trawienia; wino z płatków róży bez drożdży; napar z płatków dzikiej róży na niedobory witamin i przeziębienie…
Istnieje wiele gatunków dzikorosnących róż, a najcenniejsze z nich to dzika róża szypszyna (Rosa canina), róża pomarszczona czyli fałdzistolistna (Rosa rugosa) i róża girlandowa (Rosa majalis). Kwitną, w zależności od odmiany, od maja do sierpnia. Płatki róż dzikich odmian są bogate w kwasy organiczne, oleje tłuszczowe, kwas askorbinowy, pierwiastki śladowe, wosk i inne dobroczynne składniki. Ze względu na niezwykłe właściwości płatki dzikiej róży znalazły zastosowanie w kuchni, w medycynie ludowej, w kosmetologii…

Jakie właściwości mają płatki dzikiej róży?
O wartościach owoców dzikiej róży nie trzeba wspominać, ale warto wiedzieć, że wszystkie przydatne pierwiastki śladowe zawarte są również w płatkach kwiatów tej rośliny, choć w mniejszej ilości. Podawane są one głównie starszym dzieciom i seniorom dla przyspieszenia powrotu do zdrowia po przeziębieniu, zapaleniu oskrzeli, grypie. Spożywane są również dla wzmocnienia odporności. W celach profilaktycznych zaleca się codziennie spożywać nie więcej niż łyżkę ucieranych płatków róż. Ta ilość wystarczy, aby oczyścić organizm z toksycznych substancji, wzmocnić odporność i przyspieszyć powrót do zdrowia po przeziębieniu. Podaje sie je także przy rozstroju żołądka lub w czasie infekcji jelitowych. Pomagają oczyścić wątrobę i żołądek. Poza tym wzmacniają dziąsła.

Zastosowanie płatków dzikiej róży
Płatki róży wykorzystywane są do sporządzania naparów, wywarów, herbat, syropów, dżemu, nalewek, octu, olejków i różnych kosmetyków.

Uwagi i przeciwwskazania do stosowania płatków dzikich odmian róż 
Przeciwwskazaniem do spożywania płatów róż są: nadciśnienie, ciąża i laktacja.
Dzieciom do 3 roku życia nie podaje się przetworów z płatków kwiatów. 
Płatków róż nie powinny jeść osoby z zaparciami. 
Płatków róż ucieranych z cukrem nie powinni spożywać cukrzycy, osoby cierpiące na otyłość.
Trzeba zwracać uwagę na indywidualną nietolerancję niektórych składników.
Pacjenci z różnymi postaciami zakrzepicy, cierpiący na niewydolność serca, nadkwasotę z zapaleniem żołądka i wrzodami żołądka powinni skonsultować się z lekarzem. 

Dobra rada: nie powinno się spożywać więcej niż 1-3 łyżki ucieranych płatków z kwiatów dzikiej róży dziennie.

Kiedy zbiera się płatki róży?
Zbiera się płatki z młodych kwiatów, które jeszcze nie rozwinęły się w pełni. Takie mają więcej wilgoci, intensywny kolor i silniejszy aromat. Zbiór przeprowadza się w słoneczny, ale nie upalny dzień, 2-3 dni po ostatnim deszczu. Należy zbierać je we godzinach porannych, kiedy obeschnie rosa. Płatki odcina się z kwiatów nożyczkami, wsypuje do płaskiego kosza o szerokim dnie, nigdy do foliowej torby.
Dobra rada: nie powinno się myć płatków róży przeznaczonych do suszenia i przetworów na zimno, dlatego powinno się je zbierać tylko w czystych, niezakurzonych miejscach.

Czy można przechować płatki róży?
Zebrane płatki wykorzystuje się świeże lub po wysuszeniu. Zebrane płatki róż dzień lub dwa można przechować w lodówce. Przekłada się je do torby, mocno zawiązuje, aby nie nabrały wilgoci ani zapachu produktów leżących w lodówce.
Natomiast suszone płatki róży umieszcza się w szklanych pojemnikach, przykrywa pokrywką i przechowuje w chłodnym i ciemnym miejscu. Okres przechowywania wynosi dwa lata.

Jak suszyć płatki róży?
Nie zaleca się ich mycia. Samo suszenie powinno odbywać się na świeżym powietrzu, z dala od światła słonecznego. Można je suszyć również w suchym i przewiewnym miejscu (na strychu), nigdy w kuchni! Płatki układa się cienką warstwą na czystym grubym papierze, suszy około 14 dni. Od czasu do czasu trzeba je odwracać, aby proces suszenia przebiegał równomiernie.

Jak suszyć płatki róż w piekarniku?
Płątki kwiatów rozkłada się na blasze do pieczenia i pozostawia do wyschnięcia w piekarniku rozgrzanym do temperatury nie wyższej niż 30°C – 35°C na 3-7 godzin  Drzwiczki piekarnika powinny być uchylone.

Przepisy na przetwory z płatków róży bez gotowania

Płatki róży pomarszczonej ucierane z cukrem na zimno i płatki róży miodem bez gotowania to nie tylko aromatyczny przysmak i aromatyczny dodatek do deserów oraz napojów. Utarte płatki róży pomarszczonej są bardzo przydatne przy przeziębieniach, w leczeniu zapalenia oskrzeli, zapalenia jamy ustnej i migdałków, na ból gardła. 
Dobra rada: nie zaleca się używania cukru waniliowego, zagłuszy on smak róży i sprawi, że domowy „dżem z płatków róży” bez gotowania będzie zbyt słodki.

Lecznicze działanie płatków róży ucieranych na zimno lub syropu różanego wynika z dobroczynnego działania olejków eterycznych zawartych w płatkach róż. Olejki eteryczne z płatków róż działają leczniczo na układ nerwowy i odpornościowy, mają korzystny wpływ na funkcje gruczołów dokrewnych. Spożywanie ucieranych płatków róży pomaga poprawić pracę żołądka i zapobiega powstawaniu choroby wrzodowej.

Jak przygotować płatki róży utarte z cukrem albo miodem bez gotowania?

Dobra rada: przed przygotowaniem przetworów na zimno, zwłaszcza z miodem, płatków nie powinno się płukać.

Odrzuca się wszystki zielone części, pręciki, pogryzione i uszkodzone płatki. Warto odciąć nożyczkami twardą  jasnokremową część płatów u spodu, ponieważ trudno ją rozetrzeć. Może zawierać gorzkie substancje psujące smak przetworów z płatków róży.

Świeżo zebrane płatki róż płatki rozkładam cienką warstwą na białym papierze aby wyszły drobne robaczki. Następnie płatki ucieram ręcznie w małej makutrze za pomocą drewnianej pałki, wtedy płatki zachowują więcej witaminy C. Z braku czasu można też zmielić je z cukrem w tradycyjnej maszynce do mielenia mięsa albo w blenderze (jednak wtedy smak jest inny). Cukier powinien całkowicie rozpuścić się.
Płatki róży utarte z cukrem konsystencją przypominają gęsty przecier owocowy. Im dłużej ucierane, tym są smaczniejsze! Przekładam je do wygotowanych małych słoiczków, ubijam, aby sok przykrył masę. Taki domowy „dżem z płatków róży” zasypuję warstwą cukru o grubości 1 cm. Wycieram brzegi słoiczków papierową serwetką, szczelnie zamykam wyparzoną i suchą pokrywką. Płatki ucierane na zimno wstawiam do lodówki.
Dobra rada: zamiast zasypywać je cukrem można wlać na wierzch łyżeczkę spirytusu rektyfikowanego 95%, podpalić go i szybko zakręcić pokrywkę.  

Utarte płatki róży można zakonserwować na zimę wkładając słoiczki do rondla z zimną wodą i podgrzewając. Kiedy woda w rondlu zacznie falować zmniejsza się płomień, słoiczki podgrzewa nie dłużej niż 10 minut. Utrwalone przez podgrzewanie płatki róży wykorzystuję głównie jako nadzienie do dietetycznych bułeczek zastępujących pączki (klik). 

Płatki róży pomarszczonej z miodem na zimno
Składniki:
200 ml płynnego miodu
20 dag płatków
Pokrojone płatki róży ubijam drewnianą pałką, dokładnie mieszam z miodem stopniowo dodając porcje płatków. Miód z płatkami róży przekładam do małych słoiczków, na wierzch wylewam łyżkę miodu, aby całkowicie pokrył płatki. Brzegi słoiczka powinny być czyste i suche. Szczelnie zamknięty słoik z miodem z płatkami róż przechowuje się w ciemnym i chłodnym miejscu.
Dobra rada: ponieważ wilgoć powoduje psucie się miodu, wszystkie naczynia i łyżka powinny być całkowicie suche.

Płatki róży fałdzistolistnej ucierane z cukrem i z sokiem z cytryny bez gotowania
Składniki:
25 dag – 50 dag płatków róż
25 dag cukru*
1-2 duże cytryny
Płatki przesypać do miski, zmiażdżyć drewnianą pałką, posypać cukrem. Ugniatać czystymi rękami, aż uwolnią sok. Dodać przecedzony sok z cytryny, wymieszać. Naczynie przykryć i odstawić na kilka godzin. Całość utrzeć na gładką masę. Domowy „dżem z płatków róży” bez gotowania przełożyć do małych słoiczków i przechowywać w lodówce. 
*Często uciera się płatki róż i cukier w proporcji 1:1. Ale sprawdza się również stosunek: 2 części wagowe płatków i część wagowa cukru. Na każde 25 dag płatków zawsze daję 1 dużą cytrynę. 

Płatki róży pomarszczonej ucierane z cukrem i z kwaskiem cytrynowym na zimno
Składniki:
15 dag płatków róż
30 dag cukru
łyżeczka kwasku cytrynowego
Umyte płatki róż i cukier układa się naprzemiennie warstwami w wyparzonym, suchym słoiku i ubija drewnianą szpatułką. Na wierzchu powinna być grubsza warstwa cukru. Słoik przykrywa się gazą, odstawia na około 12 godzin w ciemności. Po tym czasie do masy dodaje się kwasek cytrynowy, całość uciera się pałką lub mieli, aż cukier całkowicie rozpuści się. Kwasek cytrynowy konserwuje i powoduje, że „dżem z płatków róży” na zimno zachowuje kolor płatków, nie brązowieje. Po przełożeniu ucieranych płatków róż do słoiczków warto wysypać na wierzch przysmaku kilka ziarenek kwasku cytrynowego.   

Gęsty syrop z płatków róży fałdzistolistnej bez gotowania
Składniki:
50 dag płatków róż
70 dag cukru
Płatki róż trzeba bardzo wypłukać w wodzie, starając się zmyć małe owady. Płatki przełożyć na sito, aby woda ociekła. Płatki zmielić z cukrem. Przełożyć do słoika, owinąć go gęstą gazą i postawić w ciepłym miejscu na 4-6 godzin, aby rozwinął się aromat. Powstały płyn przecedzić przez sito pokryte złożoną gazą, masę wycisnąć. Czysty syrop podgrzewa się w emaliowanym garnku do temperatury 80°C-85°C mieszając, aby cukier rozpuścił się. Jak najszybciej przelewa się do słoiczków. Syrop przygotowany przechowuje się w małych słoiczkach, w lodówce albo w zimnej piwnicy. 
Dobra rada: można przygotować syrop z dodatkiem wody przegotowanej, którą przelewa się wyciśniętą maśę płatków.

Nalewka z suszonych płatków dzikiej róży
Składniki:
120 ml suszonych płatków dzikiej róży
0,5 l żytniej wódki
Płatki wsypać do słoika, zalać dobrej jakości wódką, wymieszać, zamknąć i pozostawić w chłodnym i ciemnym miejscu na miesiąc. Po tym czasie przecedzić dokładnie, przelać do butelki, szczelnie zamknąć. Nalewka z suszonych płatków dzikiej róży pita pół godziny po posiłku wspomaga prawidłowe funkcjonowanie przewodu pokarmowego. W celach terapeutycznych wystarczy spożyć łyżeczkę nalewki. 

Domowe wino z płatków dzikiej róży bez drożdży
Składniki:
40 dag płatków róży
2 kg cukru
kilka łyżeczek kwasu cytrynowego 
Płatki utrzeć lub zmielić w porcjach z 1,5 kg cukru. Papkowatą masę z sokiem przełożyć do dużego wyparzonego i suchego słoja, przykryć złożoną gazą. Słój stawia się w ciepłym miejscu na 2 tygodnie. Lekko sfermentowany sok z płatków dosłodzić pół kilogramem cukru. Przelać do czystego słoja, postawić w słońcu na miesiąc. Domowe wino z płatków dzikiej róży ma specyficzny smak, aromat i całą gamę przydatnych właściwości. Wino używa się do przygotowania różnych napojów, deserów. 

Napar z płatków dzikiej róży na niedobory witamin, przeziębienie
Garść świeżych lub 1,5 łyżki suszonych płatków róży zalać litrem wrzącej wody, zostawić do zaparzenia na noc. Przefiltrowany napar spożywa się w ilości około 3-4 łyżek stołowych przed każdym posiłkiem. Dobra rada: najwartościowszy jest napar przygotowany w termosie ze szklanym wkładem.

Rady jak przygotować przetwory z kwiatów mniszka lekarskiego można znaleźć w artykule Świeże kwiaty mniszka lekarskiego dla zdrowia.

W zakładce Przetwory można znależć przepisy na zdrowe przetwory przygotowywane bez gotowania, bez cukru albo z małą ilością cukru…