Efektywne pranie w domu

Rady jak prać efektywnie, ekologicznie i tanio

Jak zmiękczyć twardą wodę do prania? Dlaczego warto moczyć tkaniny przed praniem? Jak określić stopień zabrudzenia bielizny do prania? Prawidłowe dozowanie proszku do prania. W czym skutecznie prać w pralce i ręcznie? Czym zastąpić proszek do prania?
Każdy rodzaj środka piorącego wymaga innego dozowania, a informacje można znaleźć na opakowaniu. Optymalne dawki proszku uniwersalnego i do prania kolorowych materiałów dotyczą suchego ładunku o wadze 4-5 kg, natomiast dawki delikatnego środka do prania, zarówno płynu do prania jak proszku, suchego ładunku o wadze 2,5 kg. Jeśli ładunek w pralce jest mniejszy powinno się zmniejszyć ilość środka do prania. Jeśli jest większy, trzeba odpowiednio go zwiększyć. Ilość środka piorącego można odmierzyć tradycyjną dużą łyżką, która ma pojemność 15 ml. Zawiera się w niej około 25-30 g proszku do prania (odmierzona ilość proszku jest bez górki).
Na efektywne pranie w domu składają się odpowiednia temperatura prania, ilość wody, odpowiedni środek do prania, ilość odpowiedniego środka do prania, nieprzeładowanie bębna pralki.

Dlaczego warto moczyć bieliznę, odzież, pościel, ręczniki, firanki przed praniem?
Moczenie mocno zabrudzonej odzieży, pościeli, ręczników przed praniem zwiększa skuteczność prania w pralce (nawet w niższej temperaturze), pomaga zachować żywe kolory i jakość materiału. Moczyć można zarówno przed praniem ręcznym jak i praniem w pralce. Jasną i białą bieliznę namacza się w lekko ciepłej wodzie przez noc, a kolorową w zimnej wodzie przez 2-3 godziny. Do moczenia brudnej bielizny przygotować wodny roztwór mydła lub detergentu, całkowicie zanurzyć w nim bieliznę i pozostawić na 30 minut do kilku(nastu) godzin, w zależności od stopnia i rodzaju zabrudzenia.

Co oznacza stopień zabrudzenia bielizny, odzieży, ręczników, pościeli do prania?
W zaleceniach dozowania środka piorącego bierze się pod uwagę stopień zabrudzenia. Więcej brudu wymaga większej ilości środka do prania.
Odzież lekko zabrudzona to noszona jeden dzień odzież przepocona ale bez zabrudzeń i plam, nowe i nienoszone ubrania, ręczniki i pościel dla gości na 1 noc.
Średnio zabrudzona odzież do prania to bielizna osobista noszona 1 dzień, pościel i ręczniki używane przez tydzień, zabrudzona odzież wierzchnia, przepocona odzież sportowa bez plam, koszule i bluzki kilkakrotnie noszone, firanki używane przez pół roku (bez plam z nikotyny).
Odzież silnie zabrudzona to ręczniki kuchenne, ścierki kuchenne, obrusy, śliniaki, odzież dziecięca i sportowa (pobrudzona błotem, trawą, żwirem), zaplamione ubrania, odzież robocza (przed włożeniem do pralki spróbować usunąć plamy).

Stopień twardości wody a efektywne pranie…
W miękkiej wodzie środek piorący jest bardziej aktywny i skuteczny. Twarda woda zawiera dużo związków wapnia i magnezu. Im więcej wapnia i magnezu, tym wyższy stopień twardości wody. Do prania w twardej wodzie potrzeba więcej środka do prania, ponieważ magnez i wapń hamują czyszczące działanie środka piorącego. Nowoczesne proszki do prania zawierają środki zmiękczające wodę, nawet jeśli producent nie podaje ich w składzie proszku.
Jak szybko ocenić czy woda z kranu jest twarda?
Do szklanki gorącej wody wsypać niewielką ilość płatków mydlanych. Jeśli płatki całkowicie rozpuszczą się w wodzie, a po schłodzeniu roztwór będzie przezroczysty, to znaczy, że woda jest miękka. Jeśli płatki mydła opadają na dno lub na powierzchni wody tworzy się osad, woda ma twardy odczyn.
W regionach gdzie z kranu płynie bardzo twarda woda na główce prysznica widać osad wapienny. Tam gdzie jest miękka i bardzo miękka woda potrzeba więcej wody do zmycia mydła z ciała.
Efektywne pranie, mimo że woda jest twarda…
Aby zwiększyć skuteczność działania środka piorącego w bardzo twardej wodzie bieliznę moczyć przed praniem w roztworze sody oczyszczonej, czyli sodki kuchennej. Do miski wody wsypać 2-3 łyżki sody oczyszczonej, dobrze wymieszać i moczyć bieliznę przed praniem. Twardą wodę zmiękcza soda kalcynowana (soda piorąca) – do prania wystarczy dodać łyżkę sody kalcynowanej.
Dobra rada: aby w twardej wodzie wyprać bardzo brudną odzież (np. ubranie sportowe czy robocze) potrzeba dodatkowo 40 ml-50 ml uniwersalnego proszku do prania.

Jaka ilość środka piorącego wystarczy do efektywnego prania, czyli ile proszku sypać do pralki?
Właściwe dozowanie środków do prania jest istotne, dlatego nie powinno się sypać proszku do prania „na oko”. Jeśli ilość proszku do prania jest za mała, wyprana pościel, ręczniki i odzież są szorstkie, twarde i szybciej zużywają się przez ścieranie. Materiał zaraz po praniu lub po jakimś czasie pachnie nieprzyjemnie. Poza tym stosowanie za małej dawki środka piorącego powoduje, że jasne materiały po praniu szarzeją, kolory tracą blask przez odkładający się wapń z wody, na ubraniach tworzą się zacieki, gromadzi tłuszcz ze skóry. Natomiast pralka brzydko pachnie i klei się. Zapach i osad na ubraniu można usunąć tylko piorąc bieliznę i odzież w wysokiej temperaturze, w silnym proszku z silnym wybielaczem. Poszarzenie białych materiałów jest nieodwracalne.

Gdy dodajemy za dużo proszku do prania, podczas prania w pralce wytwarza się za dużo piany, pralka nie może odwirować prania i konieczne jest dodatkowe płukanie. Wsypując za duże ilości proszku do prania do szufladki możemy zaszkodzić swojemu zdrowiu i pralce. W szufladce gromadzą się pozostałości detergentu, które nie mogą zostać wypłukane podczas jednego prania. Na resztkach proszku do prania gromadzą się m.in. zarodniki grzybów, które u osób wrażliwych prowadza do reakcji skórnych, nawet alergii. Dlatego szufladka w pralce powinna być myta co 2 miesiące. Można użyć do tego szczoteczki do mycia zębów. Proszek do prania można wsypać bezpośrednio do bębna pralki.

Dobra rada: przy załadowanym do połowy bębnie można zmniejszyć ilość środka do prania o 1/3. W małych pralkach można zredukować ilość proszku o 1/4 do prania we wszystkich programach.

Jaki środek do prania wybrać do prania w pralce i do prania ręcznego?
W każdym domu niezbędne są właściwie tylko 3 rodzaje środków do prania, czyli uniwersalny proszek do prania, proszek do prania kolorowych materiałów oraz środek do prania wełny. Wystarczą one do wyprania każdego rodzaju materiału o różnym stopniu zabrudzenia.
Uniwersalny proszek do prania jest najsilniejszym środkiem piorącym, zawiera wybielacze i rozjaśniacze optyczne, dlatego stosuje się go do prania białych lub bardzo brudnych i zaplamionych ubrań, ręczników, jasnej pościeli. Prane w nim kolorowe ręczniki, odzież i pościel tracą żywy kolor.
Proszek do prania kolorowych materiałów nie niszczy kolorów, dlatego zalecany jest do prania kolorowych i czarnych materiałów.
Płyn do prania wełny stosuje się do prania wełny, jedwabiu i pierza, ponieważ nie niszczy delikatnych tkanin. Jednak nie zawiera enzymów i nie usunie skutecznie plam.

Uwaga! Proszek do prania w dużych opakowaniach tekturowych XL i większych składa się aż w 30%-40% z wypełniaczy (m.in. siarczanu sodu), które nie mają wpływu na jakość prania, lecz mają za zadanie zapobiec zbrylaniu się i pleśnieniu proszku do prania. Dlatego w proszku do prania w dużym tekturowym opakowaniu znajduje się znacznie mniej substancji aktywnych w praniu – enzymów czy środków zmniejszających twardość wody. Dlatego powinno się wybierać wydajny proszek do prania w małym opakowaniu z folii.  

Właściwie na tym można by zaprzestać wyliczanie niezbędnych w domu środków piorących. Specjalne środki do prania czarnych maja taki sam skład jak płyny do delikatnych tkanin. Do przeprowadzenia ekonomicznego prania są zbędne, można je zastąpić środkiem do prania kolorowych ubrań. Pachnące płyny do płukania niepotrzebnie obciążają włókna materiałów powodując, że tracą one puszystość i miękkość. Poza tym mogą wywołać ból głowy i alergiczne reakcje skórne.

Dobra rada: do prania w pralce nie powinno się używać środka do prania ręcznego, ponieważ pieni się obficie a wydobywająca się z bębna piana może uszkodzić pralkę.

Skuteczne alternatywne środki do prania: szare mydło, soda kalcynowana, sól kuchenna… 

Aby skutecznie wyprać len i bawełnę (czyli włókna roślinne) potrzebne są zasadowe środki piorące. Syntetyczne materiały najefektywniej wypierze się w środku umiarkowanie zasadowym. Jedwab i wełnę, czyli włókna pochodzenia zwierzęcego, skutecznie pierze się w środowisku obojętnym i płucze w kwaśnym. Prane z dodatkiem sody włókna pochodzenia zwierzęcego zużyją się szybko.

Dobra rada: do prania w pralce nie powinno się dodawać octu, ponieważ ocet znacznie osłabia efektywność prania. Ocet dodaje się dopiero do ostatniego płukania. 

Idealnym środkiem do prania lekko i silnie zabrudzonych materiałów z naturalnych włókien jest zwykłe szare mydło. Najlepiej używać mydła zawierającego 72% kwasów tłuszczowych, jest najbardziej efektywne. Woda mydlana zmiękcza włókna materiałów, co jest bardzo ważne podczas prania bielizny dziecięcej i pieluch. Aby efektywnie wyprać ubranka dziecięce w pralce wsypać do niej mieszankę z 25 g – 50 g startego mydła i łyżeczkę sody. Natomiast do prania ręcznego na 10 l gorącej wody dodać 50 g płatków mydlanych i 3 łyżki sody. Jeśli tkanina ma ciemny kolor lub łatwo puszcza farbę w praniu zrezygnować z dodawania sody do prania.

Soda kalcynowana, soda piorąca (węglan sodu) jest idealna do prania wyrobów z bawełny i lnu, ponieważ po rozpuszczeniu w wodzie tworzy środowisko alkaliczne. Najlepiej łączyć ją z płatkami mydlanymi w stosunku wagowym 1:1. Aby była skuteczna, koniecznie trzeba prać w gorącej wodzie w temperaturze 50°C-70°C. Wyprany materiał dokładnie wypłukać. Sodę kalcynowaną dodaje się do prania białych i jasnych tkanin, aby usunąć uporczywe plamy i wybielić materiał (np. pieluchy).

Czysty len 100% można skutecznie wyprać w wodnym roztworze soli kuchennej (chlorek sodu). Materiał włożyć do miski z ciepłą wodą, delikatnie wygnieść. Następnie wyjąć, lekko wykręcić i na godzinę włożyć do roztworu soli (pełną łyżkę soli kuchennej rozpuścić w litrze wody). Po tym czasie materiał lekko wygnieść, dokładnie wypłukać w czystej wodzie. Taka kąpiel wystarczy aby odzież z lnu była czysta i świeża. Sól kuchenna wybiela materiał.

Ciąg dalszy cyklu artykułów „Jak prać w domu?” jest tutaj.

Rady dotyczące prania różnych tkanin, oraz jak sortować materiały przed praniem i jak je wkładać do pralki, jaką temperaturę i jaki środek piorący wybrać, jak prać firanki a jak wyprać pościel i ręczniki, puchową odzież, kołdrę czy śpiwór znajdują się w zakładce Pranie i prasowanie.  

Rady jak zapobiegać powstawaniu pleśni i brzydkich zapachów w pralce można przeczytać w artykule Czyszczenie pralki.