W ogrodzie kwiecień
Ogród i sad w kwietniu
Kalendarz prac w ogrodzie warzywnym, w ogrodzie ziołowym, w ogrodzie ozdobnym, w sadzie ekologicznym, w jagodniku, w szklarni, na balkonie i na tarasie…
Kwiecień jest miesiącem, w którym rozpoczyna się sezon ogrodowy, choć realizacja planów i tempo prac zależy w dużej mierze od kaprysów pogody. To najlepszy czas na przygotowanie własnych rozsad, zakup sadzonek, sadzenie drzew, krzewów, bylin i dwuletnich kwiatów. Potrzebny jest przemyślany plan prac w ogrodzie ekologicznym. Trzeba pamiętać, że praca w ogrodzie powinna być połączona z relaksem, nadmierny wysiłek po zimie może poważnie zaszkodzić organizmowi.
W kwietniu usuwa się starą ściółkę, martwe, uszkodzone czy gnijące resztki roślin, przeprowadza sanitarne przycinanie ozdobnych krzewów i drzew. Jednak dopóki ziemia pozostaje mokra po stopieniu śniegu nie powinno się nadepnąć na klomb, skalniak czy trawnik nawet przez przypadek.
Obeschniętą glebę trzeba ostrożnie i tylko płytko poluzować, aby ją napowietrzyć i nie uszkodzić korzeni drzew, krzewów i roślin ozdobnych. Po rozluźnieniu gleby należy dokarmić rośliny nawozem odpowiednim dla potrzeb danego gatunku. Wczesną wiosną większość bylin, roślin bulwiastych i dwuletnich potrzebuje nawozu z azotem, który stymuluje szybki i aktywny wzrost.
Jeśli wiosna jest deszczowa i chłodna ślimaki w ogrodzie czynią spustoszenie, dlatego trzeba je systematycznie zbierać.
Kwiecień w ogrodzie ekologicznym
Prace na rozsadniku i w szklarni w kwietniu
Przez cały miesiąc wysiewa się na rozsady brokuły, kalarepę i sałatę głowiastą, a pod koniec miesiąca brukiew i nasiona ogórków do doniczek.
W 2. połowie kwietnia rozsadza się sadzonki wczesnej kapusty, kalarepy, sałaty głowiastej, porów.
Do małych doniczek wysiewa się na parapecie dynie, cukinie, ogórki – można je posadzić do gruntu dopiero po Zimnych Ogrodnikach. W ciepłym i jasnym pomieszczeniu pielęgnuje się rozsady pomidorów, papryki, oberżyny.
Prace w ogrodzie warzywnym w kwietniu
Przed rozpoczęciem prac na grządkach warto jeszcze raz przejrzeć kalendarz siewu warzyw, ziół i kwiatów, zaopatrzyć się w czarną folię do wykładania grządek i włókninę zabezpieczającą gł. cebulę, marchew, kapustę przed szkodnikami.
Trzeba opielić grządki, wzruszać tylko wierzchnią warstwę gleby (do gł. 7-10 cm), aby jej nie wysuszyć. Przed siewem można jeszcze nawieźć grządki.
Obsypuje się ziemią wychodzące z ziemi szparagi.
Jakie warzywa sieje się do gruntu w kwietniu?
Na początku kwietnia sadzi się jeszcze korzenie chrzanu i karpy rabarbaru. Kiedy słońce ogrzeje glebę przynajmniej do temperatury 7°C, można sadzić wczesne odmiany ziemniaków (powinny mieć kiełki). Do połowy miesiąca wysiewa się nasiona cebuli.
W pierwszej połowie kwietnia sadzi się jeszcze groch i bób (najlepiej różne odmiany, aby zapewnić ciągłość plonowania), dymkę i ząbki czosnku.
Przez cały miesiąc sieje się pietruszkę korzeniową i naciową, pasternak, wczesne odmiany marchwi, rzodkiewkę i rzodkiew, szpinak, koper, sałatę masłową i kruchą, przykrywa włókniną. Nasiona marchwi nasiona zmieszać z piaskiem i nasionami szybko wschodzącej rzodkiewki.
Po 15. kwietnia do gruntu można siać buraki ćwikłowe, por, sałatę, skorzonerę, słonecznik a kukurydzę cukrową dopiero pod koniec miesiąca.
Prace w sadzie ekologicznym i w jagodniku w kwietniu
Powinno się strząsać deszcz z gałęzi drzew owocowych (szczególnie kwitnących), zapobiega to powstawaniu chorób grzybowych i wpływa na lepsze zapylenie.
W kwietniu kontynuuje się szczepienie drzew zrazami wyciętymi jesienią lub w zimie.
Trzeba zdezynfekować rany na korze drzew owocowych spowodowane przez myszy i zające. Usuwa się suche, stare i uszkodzone pędy krzewów jagodowych, nabrzmiałe pąki na porzeczce (wielkopąkowiec).
Kiedy ustabilizują sie dodatnie temperatury i pąki na drzewach w sadzie zaczną pękać, wycina się chore i wysuszone części gałęzi aż do zdrowej tkanki. Sekatory i piły muszą być dobrze naostrzone, w miejscu cięcia nie powinno sie pozostawiać przylegającej kory lub popękanego drewna. Świeże rany trzeba zabezpieczyć maścią lub farbą ze środkiem grzybobójczym.
Lepiej zacząć ją od odpornych na niską temperaturę jabłoni, następnie przejść do wiśni, moreli, czereśni, grusz i śliw. Gałęzie brzoskwini skraca się dopiero wtedy, gdy widoczne są różowe pąki kwiatów. Pod koronami drzew przekopuje się kompost wyłożony jako ochrona przed mrozem.
W kwietniu sadzi się krzewy i drzewa owocowe i podlewa je regularnie. Krzewy porzeczki sadzi się pod kątem 45° co 1-1,5 m, natomiast agrest pionowo co 1,5 m. Po posadzeniu przycina się do 3 pąków na każdej gałęzi powyżej powierzchni gleby. Maliny sadzi się co 30-40 cm i skraca się do wysokości 40 cm.
Kiedy temperatura w dzień ustabilizuje sie na poziomie 5°C-10°C, konieczne jest zdjęcie okryć zimowych z winorośli. Zaraz po odkryciu trzeba wyciąć uszkodzone przez mróz gałęzie, uformować krzew i przywiązać do podpór.
Stopniowo odkrywa się truskawki, usuwa zgniłe i chore liście, wykłada świeżą ściółkę (torf).
Pod koniec miesiąca można rozpocząć rozmnażanie porzeczki i agrestu przez odkłady poziome.
Prace w ogrodzie ozdobnym w kwietniu
Na początku kwietnia kłącza dalii podzielić, wysuszyć rany, posadzić do doniczek. Doniczki ustawić w jasnym pomieszczeniu w temperaturze około 15°C. Po wysadzeniu na rabatę dalie nie tylko wcześniej zakwitną, będą także mniej atrakcyjne dla ślimaków.
W ogrodzie ekologicznym etapami zdejmuje się ochronę zimową z krzewów ozdobnych, róż i bylin. Po usunięciu starej ściółki rozsypuje się wokół nich warstwę torfu, kompostu, próchnicy o grubości 4 cm. Piwonie nawozi się wolno rozkładającym się dolomitem (10 dag na roślinę), obsypuje karpę wokół kompostem. Dopiero kiedy ich liście nabiorą zielonego koloru można je podlać nawozem wieloskładnikowym.
Byliny podatne na „wybijanie” z gleby (goździk postrzępiony, pierwiosnek, stokrotki, niezapominajki, fiołki, żurawka) i płytko korzeniące się rośliny zadarniające trzeba lekko obsypać kompostem lub glebą, aby zakryć ich korzenie.
Po pieleniu i nawiezieniu grządki można posadzić rośliny cebulowe.
Budleje prześwietla się, silnie rosnące gatunki trzeba mocno przyciąć. Róże przycina się zgodnie z zasadami dla danego gatunku, natomiast krzewy ozdobne kwitnące wiosną przycina się dopiero po kwitnieniu (np. forsycja, porzeczka krwista).
W 2. połowie kwietnia rozpoczyna się siew do gruntu najbardziej odpornych na zimno kwiatów (nagietki, pozłotka, chabry, groszek pachnący), dopiero pod koniec miesiąca możliwy jest siew do gruntu większości roślin ozdobnych (gipsówka wiechowata, lewkonia, porcelanka nemifila, czarnuszka, len zdobny, ślęzawa, powój, rezeda, malcomia, klarkia, kosmos…). Do ogrzanej ziemi można posadzić krzewy ozdobne, byliny kwitnące latem i jesienią, róże i rozsady kwiatów kwitnących latem: rudbekia, ślazówka, kosmos, słoneczniki, pachnący groszek, nagietki, lobularia, cynia… Kwiaty kwitnące latem i jednoroczne pnące uprawia się w miejscu jasnym i słonecznym. Byliny wysadza się do gruntu w pochmurne dni, stare i słabo kwitnące byliny trzeba wykopać, podzielić i posadzić w nowym miejscu do dobrej ziemi.
Ozdobne rośliny cebulowe, prymulki, byliny kwitnące wiosną i rośliny dwuletnie wymagają obowiązkowego nawożenia w trzeciej dekadzie kwietnia.
Pod koniec kwietnia dzieli się i odmładza rozrośnięte kępy bylin ozdobnych t.j. driakiew, jeżówka, rudbekia, przymiotno, żurawka, astry nowoangielskie, wrotycz, nawłoć, firletka.
Przemarznięte hortensje można przyciąć dopiero, kiedy pojawią się pierwsze liście. Najlepiej poczekać z cięciem do maja, pamiętając o tym, że nie każdy gatunek hortensji można skracać!
Na przełomie kwietnia i maja zdejmuje się warstwę gleby z kłączy irysów. Odsłania sie je całkowicie w maju, aby zapobiec ich gniciu.
Prace w ogrodzie ziołowym w kwietniu
W kwietniu dzieli się zioła wieloletnie oraz sieje do gruntu zioła odporne na zimno: pietruszka, ogórecznik, kminek, kolendra, trybula, rumianek, cząber, rzeżucha, koper.
Zioła drewniejące t.j. tymianek, szałwia, lawenda powinno się przyciąć powyżej miejsca zdrewnienia (zbyt krótko przycięte giną, a nieprzycinane starzeją się szybko).
Pod koniec miesiąca przez odkłady poziome rozpoczyna się rozmnażanie ziół wieloletnich: lawenda, tymianek, szałwia.
Pielęgnacja trawnika w kwietniu
Sfilcowany trawnik trzeba napowietrzyć, następnie nawieźć. W kwietniu w pustych miejscach dosiewa się trawę, a jeśli wiosna jest ciepła i sucha, obsianą glebę trzeba codziennie zraszać.
Najwcześniej pod koniec kwietnia można pierwszy raz skosić trawę (wysoko!).
Prace na balkonie i na tarasie w kwietniu
Rośliny w donicach można wystawiać na balkon i na taras, ale wciąż chronić przed słońcem i przed zimnem.
Inne
Na początku wiosny w ogrodzie ekologicznym przygotowuje się miejsce na układanie resztek roślinnych do kompostowania. Po wyschnięciu ziemi w zacienionym miejscu trzeba wykopać dół o głębokości 20 cm na powierzchni 1 m x 1,5 m, wypełnić torfem lub gałązkami przykrytymi darnią. Miejsce najlepiej obsadzić lub ogrodzić i układać nową stertę kompostu.
Już w kwietniu nastawia się gnojówkę z pokrzywy.
Od wiosny trzeba zwalczać szkodniki kwiatów, szczególnie uciążliwe są błonkoskrzydłe żerujące na różach (nimułka łodygowa), ślimaki. Liście i łodygi kwiatów zaatakowanych przez mszyce, tarczniki, roztocza opryskać czystą wodą z mydłem lub herbatą rumiankową z mydłem.
Rady jak rozplanować pracę w ogrodzie ekologicznym i w sadzie ekologicznym zawarte są w cyklu Plan pracy na cały rok w ogrodzie i w sadzie.
Artykuły dotyczące planowania ogrodu warzywnego, ogrodu ozdobnego i sadu, dobrego sąsiedztwa roślin, korzystnego przedplonu i poplonu, pielęgnacji trawnika, ekologicznego zwalczania szkodników, przepisy na ekologiczne preparaty roślinne można znaleźć w zakładce Ogród.