Podlewanie roślin doniczkowych cz. 1

Rady jak podlewać rośliny w domu i na balkonie, aby cieszyć się ich pięknem

– Jak często podlewać rośliny doniczkowe?
– Kiedy roślina w doniczce wymaga podlania?
– O jakiej porze dnia podlewa się rośliny doniczkowe?
– Jak podlewać rośliny o skórzastych liściach, rośliny o cienkich i aksamitnych liściach, rośliny o mięsistych liściach a jak rośliny bulwiaste i cebulowe? 
– Które kwiaty balkonowe nie wymagają częstego podlewania?
– Które rośliny pokojowe są bardzo wrażliwe na brak wilgoci?
– Jaką wodą podlewać rośliny doniczkowe? Temperatura wody i twardość wody do podlewania roślin ozdobnych.
– Jak zmiękczyć wodę do podlewania kwiatów doniczkowych?
– W jaki sposób podlewać rośliny pokojowe i na balkonie?
– Jak i kiedy zraszać liście roślin doniczkowych?
– Które kwiaty doniczkowe powinno się podlewać często a które rzadko?
– Kiedy ograniczyć podlewanie roślin doniczkowych?
Główne błędy popełniane przez amatorów uprawiających kwiaty w domu i na balkonie to nieodpowiednie ich podlewanie.
Ponieważ ​​rośliny doniczkowe mają różną wrażliwość na nadmierne lub niedostateczne podlewanie, warto zapoznać się  z ogólnymi zasadami ich podlewania.

Częste podlewanie roślin małą ilością wody prowadzi do tego, że rośliny słabo rosną. Nie rozwijają głęboko systemu korzeniowego, a jedynie płytko położone korzonki. 
Także systematyczne i obfite podlewanie roślin szkodzi, ponieważ ziemia nie ma czasu na wyschnięcie i traci swoją grudkowatą strukturę. A do wzrostu i rozwoju roślin wymagany jest tlen w glebie (ziemia powinna być nim nasycona w min. 10%). W stale mokrej i zbitej glebie korzenie nie mają dostępu do tlenu, nie oddychają. W ziemi pozbawionej tlenu rozwijają się natomiast bakterie beztlenowe, tworzą sie toksyczne kwasy, korzenie gniją.

Jak często podlewać kwiaty doniczkowe?

O częstotliwości podlewania decyduje stan rośliny oraz warunki zewnętrzne:

• pora roku i natężenie światła słonecznego – późną wiosną i latem rośliny wymagają więcej wody;
• temperatura powietrza wokół rośliny – latem i w sezonie grzewczym, kiedy powietrze jest suche, rośliny potrzebują więcej wilgoci;
• wilgotność mieszanki ziemi w doniczce ziemia i wilgotność powietrza;
• stopień wypełnienia doniczki korzeniami rośliny – jeśli korzenie rośliny wypełniają doniczkę, należy ją często podlewać;
• czy są otwory drenażowe na dnie doniczki – w doniczce bez drenażu wilgoć utrzymuje się bardzo długo;
• wielkość pojemnika na kwiaty… 

Rośliny ozdobne trzeba podlewać umiarkowanie i systematycznie, bez silnego przesuszenia ani przelewania rośliny! Nadmiar wilgoci zwiększa kwasowość ziemi, a niedobór zwiększa jej zasadowość. Zmiana pH gleby żle wpływa na rozwój rosliny.

Kiedy roślina w doniczce wymaga podlania?

Jest kilka prostych sposobów sprawdzenia, czy roślinę należy podlać. 

1. Po postukaniu palcem w doniczkę z mokrą glebą słychać głuchy, przytłumiony dźwięk. Jeśli gleba jest sucha, odgłos będzie wyraźny. 
2. Roślina w doniczce plastikowej wypełnionej standardową mieszanką ogrodniczą, po podlaniu jest około 2-3 razy cięższa. Jednak trzeba pamiętać o tym, że doniczka wypełniona torfem czy glebą liściastą zawsze będzie lżejsza niż doniczka z mieszanką ziemi ogrodowej.
3. Mokra ziemia w doniczce jest czarna lub ciemnobrązowa, a przesuszona staje się jaśniejsza. Jednak taka ocena może być złudna – ziemia głębiej może być wystarczająco wilgotna.
4. Najlepiej sprawdzić czy ziemia jest przesuszona wkładając w nią palec lub patyk do głębokości 1/3 doniczki przy jej brzegu, aby nie uszkodzić korzeni. 
   

O jakiej porze dnia podlewać rośliny doniczkowe?

Jesienią i zimą najlepiej podlewać rośliny rano, aby uchronić je przed wychłodzeniem. Wiosną i latem wskazane jest podlewanie popołudniem, kiedy upał mija, a wilgoć nie odparowuje tak szybko.

Podlewanie kwiatów doniczkowych 

Zapotrzebowanie rośliny na wilgoć w glebie zależy od jej specyficznych cech, głównie wielkości i grubości liści, wielkości systemu korzeniowego.
Na przykład ozdobne rośliny o skórzastych liściach, takie jak fikusy lub scindapsus (ołustek), łatwo przetrwają bez wody. Natomiast rośliny o cienkich i aksamitnych liściach wymagają podlewania co kilka dni.

Rośliny doniczkowe o soczystych, mięsistych liściach, często z kolcami np. agawa, aloes potrzebują znacznie mniej wody niż rośliny o nieskórzastych, cienkich liściach, które trzeba podlewać często, latem nawet codziennie np. hibiskus, fitonia.

Rośliny bulwiaste w okresie wzrostu wytrzymają bez podlewania przez około tydzień.

Niektóre rośliny są bardzo wrażliwe na brak wilgoci, takie jak fikus pumila czyli fikus pnący, paprotka niekropień, igława czyli araukaria, cyklamen, widliczka, kapturnica, skrętnik, skrzydłokwiat, pilea, paproć ciemnotka. azalie, miłorząb. Kiedy ziemia wyschnie, giną! 

Nadmiar wilgoci zaś jest szkodliwy dla roślin cebulowych. Inne rośliny nie tolerują ani przesuszenia ani przelania np. gardenia.

Kwiaty uprawiane na balkonie niewymagające częstego podlewania to przede wszystkim petunia, lawenda, begonia, aksamitka, rozchodnik, rojnik, macierzanka, portulaka wielkokwiatowa…

Jaką wodą podlewać rośliny doniczkowe?

Temperatura wody
Rośliny ozdobne w domu podlewa się wodą o temperaturze pokojowej, nawet cieplejszą o 2-3°C. Ta zasada jest szczególnie ważna podczas podlewania roślin tropikalnych. Zaleca się podlewanie kaktusów cieplejszą wodą (30°C).
Ciepła woda (powyżej 40°C) powoduje przegrzanie korzeni większość roślin ozdobnych i ich zamieranie, zimna zaś osłabienie rośliny (na liściach pojawiają się wgłębienia albo nieregularne plamy). Podlewanie roślin zimną wodą może spowodować gnicie korzeni, opadanie pąków, a nawet śmierć rośliny. Jednak podlewanie roślin ciepłą wodą zimą jest również niepożądane, ponieważ doprowadzi to do przedwczesnego rozpoczęcia wzrostu roślin. 
Kwiaty na balkonie podlewa się zawsze chłodną wodą, najlepiej wcześnie rano lub wieczorem. Podlewanie w południe w czasie upału prowadzi do przegrzania korzeni pijących wodę.  

Twardość wody do podlewania roślin doniczkowych

Należy unikać twardej wody z kranu i wody ze studni, która jest bogata w sole mineralne (głównie wapń i magnez). Zasolenie gleby jest bardzo szkodliwe dla roślin. Powierzchnia korzeni rośliny pokryta jest skórką, która działa jak filtr. Podczas podlewania twardą wodą ten filtr „zapycha się” osadem z soli mineralych. Korzenie zaczynają słabo wchłaniać wodę i składniki odżywcze, a częste podlewanie prowadzi jedynie do gnicia korzeni i śmierci rośliny. Dotyczy to szczególnie sadzonek, młodych roślin rozmnażanych przez sadzonki i fragmenty liści. Przy długotrwałym podlewaniu wodą z kranu liście dojrzałych roślin zaczynają żółknąć, rozwija się chloroza. Szaro-żółty nalot na powierzchni gleby, ścianach doniczki, a czasem na łodygach rośliny wskazuje na twardą wodę. Szczególnie azalia, orchidea, paproć, kamelia, monstera, anturium, zamiokulkas nie tolerują twardej wody. Paprocie domowe, orchidea, azalia, hortensja, karmona, powinny być podlewane lekko zakwaszoną wodą. 

Najlepiej podlewać rośliny miękką wodą deszczową, z roztopionego śniegu, ze stawu… 
Wysoka zawartość chloru w wodzie może spowodować śmierć końcówek pędów i oparzenia liści. Woda z kranu niefiltrowana, stojąca 1-2 dni traci chlor, który ulatnia się, ale nie sole mineralne. Osadzają się one w niższych partiach stojącej wody. 

Ale niektóre rośliny wymagają bardzo twardej wody o dużej zawartości wapna np. oleander.

Jak zmiękczyć wodę do podlewania kwiatów doniczkowych?

1. Wodę z kranu zmiękczy sok z cytryny albo kilka kryształków kwasku cytrynowego. 
2. Do wody można również dodać świeży torf wysoki (3,5-4,5 pH) w ilości 10-50 dag na 5 litrów wody. Wodę trzeba odstawić na 2-3 godziny, przecedzić przez płótno. Torf „wyciągnie” wapń z wody.
3. Wodę z kranu przeznaczoną do podlewania filtruje się. 

W jaki sposób podlewać rośliny pokojowe i na balkonie?

Najwygodniej jest podlewać rośliny ozdobne konewką z długim i cienkim końcem z niewielkiej wysokości, aby nie wypłukiwać ziemi i nie odsłonić korzeni. Podlewa się je niewielką ilością wody robiąc przerwy. Nadmiar wody powinien spłynąć przez otwory w doniczce na podstawkę.  Stojącą wodę usuwa się z podstawki najpóźniej po godzinie! 
Rośliny cebulowe najlepiej podlewać, kierując strumień wody nie na cebulę, ale bliżej ścianek doniczki i na podstawkę, tak aby zwilżyć korzenie, ale nie zmoczyć samej cebuli.
Ozdobne rośliny o liściach pokrytych włoskami nie powinny być moczone wodą, dlatego podlewa się je ostrożnie, najlepiej od spodu, nalewając wodę na podstawkę pod doniczką. Inaczej na ich dolnych liściach pojawią się bezbarwne, nieregularne plamy, infekcje grzybicze. Nadmiar wody wylewa się po pół godzinie. Podobnie „od dołu” podlewa się takie kwiaty jak cyklamen, solejrolia rozesłana. 
Niektóre rośliny wymagające bardzo wilgotnej gleby jak np. paprocie, papirus, niekwitnący storczyk można podlewać przez całkowite zanurzenie doniczki w wodzie. Wystarczy umieścić je w misce z wodą o temperaturze pokojowej do wysokości ziemi na około 5 minut. Kiedy pęcherzyki powietrza przestaną się unosić, roślinę wyjmuje się i odstawia, aż woda ocieknie.

Po podlaniu roślin rosnących w zimnym i zacienionym pokoju wzrusza się górną warstwę ziemi w doniczce drewnianą szpatułką albo łyżeczką, ale nie głębiej niż na 1-2 cm. 

Jak i kiedy zraszać liście roślin doniczkowych?

Okresowe zraszanie liści roślin wodą pełni rolę higieniczną lub odświeża roślinę, a nie zwiększa wilgotności otoczenia. W okresie wegetacyjnym niektóre rośliny wymagające wilgotnego środowiska zrasza się codziennie, jeśli w pomieszczeniu jest ciepło i bardzo sucho nawet kilkakrotnie. Zbyt suche powietrze w pomieszczeniach może powodować opadanie pąków, żółknięcie liści, pojawienie się wciornastków czy przędziorków, zamieranie rośliny…
Ponieważ w upalne dni woda szybko wyparuje, roślinę trzeba też podlać. Zwilżanie liści lubią hoja, gardenia, trzykrotka wężykowata, bezłodygowe bromelie m.in. żywotlin, gwiaździca, neoregelia, frizea, skrytokwiat, echmea wstęgowata. Zrasza się lekko liście z obu stron ale nigdy płatki kwiatów. Woda nie może stać w przestrzeniach między liśćmi, inaczej roślina zacznie gnić! Wodę trzeba usunąć obracając doniczkę do góry dnem. 

1. Nie zrasza się rośliny stojącej na słońcu, ponieważ może dojść do oparzeń liści. 
2. Zraszanie liści roślin w chłodne dni powoduje powstanie na nich plam o nieregularnych kształtach, nieregularne wgłębienia a nawet gnicie liści.
3. Nie powinno się zraszać liści roślin wieczorem – liście powinny wyschnąć przed zmierzchem. 
4. Trzeba pamiętać o tym, aby w pobliżu nie umieszczać roślin nie tolerujących zwilżania wodą. Nie zrasza się roślin z liśćmi pokrytymi włoskami ani o delikatnych liściach: ginura pomarańczowa, gloksynia, sępolia fiołkowa czyli fiołek afrykański, czyściec, geranium, kaladium…

Jaką wodą można zraszać liście kwiatów doniczkowych?
Rozpylana woda musi być miękka, albo przegotowana czy destylowana. Twarda woda zawierająca sole pozostawia ślady na liściach. Woda powinna mieć temperaturę pokojową, a w przypadku wrażliwych roślin wyższą, do 30°C.
Zimna woda na liściach może pozostawiać żółte lub brązowe plamy na wrażliwej roślinie.

Które rośliny doniczkowe powinno się podlewać często?  

Częstego podlewania wymagają rośliny:

1. rośliny w fazie wzrostu;
2. rośliny kwitnące (oprócz kwitnących storczyków);
3. rośliny z dużą ilością liści albo liśćmi o dużej powierzchni;
4. dojrzałe rośliny o silnym systemie korzeniowym;
5. rośliny rosnące w lekkiej ziemi (torfowej, liściastej); 
6. rośliny w glinianych doniczkach (wilgoć wyparowuje przez pory);
7. rośliny w pojemnikach z dobrym drenażem, z dużymi otworami drenażowymi;
8. rośliny rosnące przy otwartych oknach i na balkonie;
9. jeśli pogoda jest sucha, w gorące lato;
10. jeśli pokój jest ogrzewany, otoczenie jest suche i ciepłe zimą…

Które rośliny powinno się podlewać rzadko?

Rośliny cebulowe oraz rośliny o mało rozbudowanym systemie korzeniowym, zwłaszcza jeśli korzenie rośliny uszkodzone przez szkodniki, choroby lub niewłaściwą pielęgnację powinny być podlewane z dużym umiarem, aby nie zgniły.
Rzadziej podlewa się rośliny rosnące w dużych donicach i w ziemi gliniastej, która najdłużej utrzymuje wilgoć. 

Kiedy ograniczyć podlewanie roślin doniczkowych?

Zawsze powinno się ograniczyć podlewanie roślin w domu i na balkonie jeśli pogoda jest deszczowa i pochmurna. Nawet latem!

Poza tym umiarkowanie podlewa się:

1. rośliny w okresie spoczynku zimą;
2. nowo przesadzone rośliny;
3. rośliny o słabo rozwiniętym systemie korzeniowym;
4. słabe rośliny;
5. rośliny o grubych liściach pokrytych woskowym nalotem;
6. rośliny z kilkoma liśćmi lub pozbawione liści;
7. rośliny o soczystych grubych łodygach, liściach;
8. rośliny w doniczce bez otworów drenażowych;
9. rośliny w pojemnikach plastikowych, metalowych;
10. w pochmurne dni lub przy słabym świetle;
11. rośliny stojące w chłodnym lub wilgotnym pomieszczeniu;
12. przy braku ruchu powietrza w pomieszczeniu…

Artykuły powiązane: 
Przesadzanie roślin ozdobnych. 
Ekologiczne sposoby na mszyce na roślinach ozdobnych.